Anonim şirkete ait kâr payına haciz müzekkeresi ile koyulan hacizlerin geçerli olduğu ancak sıra cetvelinde dağıtıma konu olan şirket kar payı alacağının ortaklara dağıtım kararından itibaren  İİK’nın 106. maddesi uyarınca 6 ay içerisinde şikayet olunan QNB Finansbank A.Ş. ve diğer haciz sahiplerinin paranın celbini isteyip istemedikleri ve buna göre hacizlerin düşüp düşmediği araştırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.

Esas    No : 2023/3973

Karar No : 2024/1551

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi

TARİHİ : 14.09.2023

SAYISI : 2023/1261 E., 2023/1312 K.

BİRLEŞEN 2022/589 ESAS SAYILI DAVADA

ŞİKAYET TARİHİ : 31.10.2022

HÜKÜM/KARAR : Esastan Ret

TEMYİZ EDEN : Alacağı Temlik Alan Şikayet Olunan Deniz Akbaba vekili

İLK DERECE MAHKEMESİ : Samsun 3. İcra Hukuk Mahkemesi

TARİHİ : 18.05.2023

SAYISI : 2022/571 E., 2023/243 K.

Taraflar arasındaki sıra cetvelinin iptali isteminden dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleşen şikayetlerin kabulüne  karar verilmiştir.

Kararın şikayet olunan QNB Finansbank AŞ.’den temlik alan Deniz Akbaba vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı şikayet olunan temlik alan Deniz Akbaba vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Asıl dosyada şikayetçi vekili şikayet dilekçesinde özetle; borçlunun Çarşamba Enerji Elektrik Üretim A.Ş. nezdindeki kâr payının dağıtımına ilişkin düzenlenen sıra cetvelinde ilk sırada yer alan şikayet olunanların usulüne uygun bir hacizleri olmadığını, İİK’nın 94/1 maddesi uyarınca koyulan hacizlerin geçersiz olduğunu, şikayetçinin de İİK’nın 94/1 maddesi uyarınca koyduğu hacze ilişkin olarak borçlunun şikayette bulunduğunu ve 08.08.2019 tarihinde koyulan haczin iptaline karar verildiğini, şikayetçinin daha sonraki tarihlerde koyduğu  İİK’nın 89/1 maddesi uyarınca haczinin geçerli olduğunu, ancak 1 ve 2. sıradaki şikayet olunanların İİK’nın 94/1 maddesi uyarınca koydukları haczin geçersiz olduğunu ileri sürerek, sıra cetvelinin iptalini talep ve şikayet etmiştir.

Birleşen dosyada şikayetçi vekili, ilk sırada yer alan şikayet olunanın haciz tarihinin sıra cetvelinde hatalı gösterildiğini, borçlunun takibin iptaline ilişkin dava açtığını ve dava sonucu kararın 10.11.2020 tarihinde kesinleştiğini, haciz tarihinin bu tarih kabul edilmesi gerektiğini, kaldı ki Samsun 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2022/378 Esas, 2022/531 Karar sayılı kararı ile şikayet olunan şirket hisseleri ve kâr payına yönelik haciz işleminin iptaline karar verildiğini ileri sürerek, sıra cetvelinin iptalini talep etmiştir.

II. CEVAP

Asıl ve birleşen dosyada şikayet olunan QNB Finansbank A.Ş. vekili ve asıl davada Vakıfbank T.A.O. vekili şikayetin reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile alacaklısı QNB Finansbank A.Ş. olan dosyadan konulan hacizlerin iptaline karar verildiği ve dolayısıyla takip borçlusunun şirket nezdindeki hisse paylarına konulan haczin geçerli olmadığı gerekçesi ile asıl ve birleşen dosyalardaki şikayet istemlerinin kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresinde asıl ve birleşen dosyalar açısından şikayet olunan vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Asıl ve birleşen dosyada şikayet olunan vekili, hacizlerin usulüne uygun olduğunu beyan ederek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak şikayetin reddine karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile şikayet olunanın takibin taliki veya iptali istemine ilişkin davada davanın reddine karar verildiği ve kararın 10.11.2020 tarihinde kesinleştiği, haczin kesinleşme tarihinin yanlış gösterildiği, ayrıca şikayet olunan tarafından koyulan hacizlerin Samsun 1. İcra Hukuk Mahkemesi 2022/378 Esas, 2022/531 Karar sayılı karar ile iptal edildiği, sıra cetvelinin iptaline ilişkin verilen kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresinde şikayet olunan QNB Finansbank A.Ş.’den temlik alan Deniz Akbaba vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Asıl ve birleşen dosyada şikayet olunan QNB Finansbank A.Ş.’den temlik alan Deniz Akbaba vekili temyiz dilekçesinde özetle; takibin iptaline ilişkin davada takipler durmadığından haczin kesinleşmesini etkilemeyeceğini,  Samsun 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2022/378 Esas, 2022/531 Karar sayılı kararın bölge adliye mahkemesi kararı ile kaldırıldığını beyan ederek, kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, sıra cetvelinin iptali istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

İİK’nın 88., 89., 94., 142. maddeleri ile TTK’nın 133 ve 145. maddeleri.

3. Değerlendirme

1. 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 133. maddesi 6762 sayılı TTK’nın 145. maddesinden farklı bir düzenlemeye yer vermiştir. Bu düzenlemeye göre, sermaye şirketlerinde alacaklılar, alacaklarını, o ortağa düşen kâr veya tasfiye payından almak yanında, borçlularına ait olan, senede bağlanmış veya bağlanmamış payların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun taşınırlara ilişkin hükümleri uyarınca haczedilmesini ve paraya çevrilmesini isteyebilirler. Haciz, istek üzerine, pay defterine işlenir. Borçlunun anonim şirkete ait kar payına haciz müzekkeresi ile  haciz koyulması mümkündür.

2.Somut olayda; alacaklı QNB Finansbank A.Ş. tarafından borçlunun Çarşamba Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’deki kar payına müzekkere ile haciz konulmuş olup, yapılan işlemde yasaya uymayan yön olmadığı,  her ne kadar ilk derece mahkemesi ve bölge adliye mahkemesi tarafından  Samsun 1. İcra Hukuk Mahkemesi 2022/378 Esas, 2022/531 Karar sayılı karar ile iptal edildiği gerekçesi ile sıra cetvelinin iptaline karar verilmiş ise de iptale ilişkin ilk derece mahkemesi kararının Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi’nin 2022/3643 E., 2023/504 K. sayılı kararı ile kaldırıldığı ve şirket kar payı haczine yönelik şikayetin reddine karar verdiği ve bu kararın kesinleştiği anlaşıldığından mahkemenin koyulan hacizlerin iptal edildiğine ilişkin gerekçesinde isabet bulunmamaktadır.

3. Öte yandan; İİK’nın 169/1. ve 170/1. maddeleri gereğince borçlu tarafından icra mahkemesine yapılan itiraz ve mahkemece verilen karara karşı kanun yolu başvurusunun satıştan başka icra muamelelerini durdurmadığı dikkate alındığında borçlunun takibin iptali veya taliki istemine ilişkin şikayetin haciz tarihini etkilemeyeceği, şikayet olunan QNB Finansbank A.Ş.’nin haczinin kesinleşme tarihinin tespitinde, Samsun 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2019/415 Esas, 2019/565 Karar sayılı dosyada borçlunun, QNB Finansbank A.Ş.’ye yönelik şikayetinin reddine ilişkin kararın kesinleşme tarihinin dikkate alınması gerektiğine ilişkin gerekçede de isabet bulunmamaktadır.

4. Bu durumda anonim şirkete ait kâr payına haciz müzekkeresi ile koyulan hacizlerin geçerli olduğu ancak sıra cetvelinde dağıtıma konu olan şirket kar payı alacağının ortaklara dağıtım kararından itibaren  İİK’nın 106. maddesi uyarınca 6 ay içerisinde şikayet olunan QNB Finansbank A.Ş. ve diğer haciz sahiplerinin paranın celbini isteyip istemedikleri ve buna göre hacizlerin düşüp düşmediği araştırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.

KARAR:

Açıklanan nedenle;

1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden alacağı şikayet olunan (temlik alan) Deniz Akbaba’ya iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

16.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.