T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
Esas No : 2022/10423
Karar No : 2023/3262
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 15.06.2022
SAYISI : 2022/724 E., 2022/1112 K.
Taraflar arasındaki haczin kaldırılması şikayetinden dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetin hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı üçüncü kişi vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle şikayetin kabulü ile hacizlerin kaldırılmasına karar verilmiştir.
I. DAVA
Üçüncü kişi vekili şikayet dilekçesinde; Sakarya 2. İcra Müdürlüğü’nün 2019/55.5 Esas sayılı dosyasında borçlu Mehmet A. aleyhine takip başlatıldığını, takibin kesinleşmesi üzerine muristen intikal edecek olan taşınmazlar üzerine haciz konulduğunu, borçlunun Sakarya 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/926 Esas 2019/626 Karar sayılı kararı ile mirası reddettiğini, bunun üzerine haczin kaldırılmasını müdürlükten istediğini, müdürlükçe talebin reddedildiğini, mirasçı olarak şikayette bulunma hakkı olduğunu ileri sürerek hukuka aykırı olarak muristen intikal edecek olan hisseler üzerine konulan haczin kaldırılmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Alacaklı vekili cevap dilekçesinde; takip borçlusu olmayan şikayetçinin mahkemeye başvurusunda hukuki yararının bulunmadığını, mirasın reddi kararının henüz kesinleşmediğini, şikayetçinin borçluya ait olan hisse üzerine konulan haczin kaldırılmasını istemekte de hukuki yararı bulunmadığını beyan ederek talebin reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile şikayet edenin icra dosyasında taraf olmadığı, borçlu Mehmet A. tarafından Sakarya 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/926 Esas 2019/626 Karar sayılı ilamı ile mirasın reddedildiği, mirasın reddi halinde reddedilen miras payının hak sahiplerine geçeceği, borçlunun nüfus kaydında eşi ve alt soyunun bulunduğu, bu sebeple ret halinde mirasın bu kişilere geçeceği, şikayetçinin reddedilen miras sebebiyle hak sahibi olmadığı dolayısıyla işbu şikayette hukuki yararı bulunmadığı gerekçesiyle davacının davasının hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuran
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı üçüncü kişi vekili süre tutum dilekçesi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Hacizlerin fekki talebinin reddedildiğini, kararı istinaf ettiğini, gerekçeli karar tebliğinden sonra gerekçeli istinaf dilekçesi sunacağını beyan etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile şikayet eden takipte taraf olarak yer almasa da muristen intikal eden mal ve hak üzerine konulan haczin kaldırılmasını istemekte hukuki yararının bulunduğu, takip borçlusu tarafından Sakarya 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/926 Esas 2019/626 Karar sayılı ilamı ile miras reddedildiğinden şikayet edenin işbu şikayette hukuki yararı bulunduğu gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun kabulü ile, Sakarya 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2021/275 Esas, 2022/32 Karar sayılı kararının 6100 sayılı HMK’nın 353/(1)-b-2. maddesi uyarınca kaldırılmasına, şikayetin kabulü ile, Sakarya 2. İcra Müdürlüğünün 2019/55.5 esas sayılı dosyasında davacının muris Fevzi A.’dan intikal edecek mallar üzerindeki hisselerine konulan hacizlerin kaldırılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı alacaklı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Şikayet edenin borçlunun kardeşi olup icra dosyasında herhangi bir sıfatının bulunmadığını, icra dosyasında borçlu hisseleri üzerine haciz konulduğundan mahkemece hatalı değerlendirme ile karar verildiğini, mirasın reddi halinde reddedilen mirasın şikayet edene geçmeyeceğini beyan ederek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, takip borçlusunun mirası reddetmesi üzerine muristen intikal edecek olan taşınmaz üzerine konulan hacizde, şikayet eden üçüncü kişi mirasçının hukuki yararının olup olmadığı ve haczin kaldırılıp kaldırılamayacağına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
HMK’nın 114/1 maddesi, TMK’nın 611. maddesi
3. Değerlendirme
HMK’nın dava şartlarını düzenleyen 114/1. maddesinin (h) bendinde, davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmasının gerektiği ifade edilmiştir. TMK’nun 611/1. maddesinde ise; ”Yasal mirasçılardan biri mirası reddederse, onun payı, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi, hak sahiplerine geçer” hükmüne yer verilmiştir.
Somut olayda, Sakarya 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 14.06.2019 tarih ve 2019/926 E. -2019/626 K. sayılı ilamı ile, muris Fevzi A.’ın mirasının yasal mirasçılarından borçlu Mehmet A. tarafından reddedildiğinin tespitine karar verildiği ve anılan kararın 08.07.2019 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır. Yukarıda değinilen TMK’nın 611/1. maddesi uyarınca mirası reddeden borçlunun miras payının, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi yasal mirasçılarına geçeceği kuşkusuz olmakla, nüfus aile kayıt tablosundan anlaşılacağı üzere mirası reddeden Mehmet A.’nın altsoyu mevcut bulunmaktadır.
Sakarya 2. İcra Dairesinin 2019/55.5 Esas sayılı icra dosyasında başlatılan takipte, takip borçlusu Mehmet A.’ın murisi Fevzi A.’dan intikal edecek taşınmaz hisse kaydına haciz konulmuştur. Takip borçlusu tarafından muris Fevzi A.’a ait mirasın reddedilmesi sebebiyle TMK 611. madde hükmünce miras, altsoyu olan ve mirası reddetmeyen çocuklarına geçecektir. Zira bir önceki zümrede mirasçı bulunması bir sonraki zümrenin mirasçılığına engeldir.
Bu durumda muris Fevzi A.’dan borçlu Mehmet A.’a intikal edecek hisse kaydına konulan haczin kaldırılması istemi, çocukları tarafından istenebilecektir. Dolayısıyla takip borçlusuna intikal edecek hisse kaydına konulan haczin kaldırılması isteminde bulunan şikayetçinin muris Fevzi A. mirasçısı sıfatı ile taşınmazda hissedar olsa da, hisse kaydına haciz konulan Mehmet A.’ın mirası reddi sebebiyle TMK 611. madde gereğince mirasın intikal edeceği kişilerden değildir.
O halde mahkemece şikayetçinin işbu şikayette aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı gözetilerek şikayetin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Yukarıda açıklanan sebeplerle;
Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nin15.06.2022 tarih ve 2022/724 E.- 2022/1112 K. sayılı kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
Bozma nedenine göre borçlunun temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.