Damga Vergisi İstisna Uygulamalarına İlişkin Görüş Yazısı

Sayı : E-73640249-045.02[02]-545-2024-602/23399 01.10.2024

Konu : Damga Vergisi İstisna Uygulaması

İlgi : Gelir İdaresi Başkanlığının 21.08.2024 tarihli ve E-22690711-155.01.01.01[532]-65885 sayılı yazısı.

Ekte gönderilen ilgi yazıda; Başkanlıklarına bağlı vergi dairesi başkanlıkları ve vergi dairesi müdürlüklerine yapılan başvurulardan, kira tahsili, tahliye davası vb. sebeplerle icra dairelerine/mahkemelere ibraz edilen mesken kira sözleşmeleri üzerinden damga vergisi tahsilinin istenildiği, bu sözleşmelerin resmi dairelere ibraz edilmesi nedeniyle damga vergisi doğduğu gerekçesiyle ilgili icra daireleri/mahkemelerce işlem yapılmaktan imtina edildiği, bu durumda mükelleflerin ya söz konusu damga vergilerini ödedikleri ya da sözleşmelerin istisna olduğuna dair yazı talep ettikleri, bu durumun hatalı vergilendirme ve gereksiz iş yükü artışına neden olduğu belirtilmiştir.

Söz konusu yazıda devamla, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun “IV.Ticari ve medeni işlerle ilgili  kağıtlar” başlıklı bölümünün (31) ve (32) numaralı fıkraları gereğince dernek ve vakıflarca yerleşim yeri, gerçek kişilerce mesken olarak kullanılmak üzere kiralanan ve iktisadî işletmelere dahil olmayan taşınmazlar, gelir vergisinden muaf esnaf, muaf serbest meslek erbabı ile basit usulde vergilendirilen mükellefler tarafından işyeri olarak kullanılmak üzere kiralanan ve iktisadî işletmelere dahil olmayan  taşınmazlara ilişkin kira mukavelenameleri ile bu mukavelenameler üzerine konulacak kefalet şerhleri ve teminatları içeren kira sözleşmelerinin resmi dairelere ibrazı durumunda damga vergisi alınmasının mümkün bulunmadığı,

(34) numaralı fıkrası gereğince ise, (31) ve (32) numaralı fıkralarda belirtilen kira sözleşmelerine ilişkin istisna kapsamında yer almayıp ticari, zirai veya mesleki faaliyetlere ilişkin olmayan ve gerçek kişiler arasında düzenlenen sözleşmelere ait damga vergisinin, bu sözleşmelerin noterlere ya da resmi dairelere ibrazı üzerine, ibraz  edenden aranacağı,

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde damga vergisine tabi tutulması gereken kira sözleşmeleri bakımından, icra daireleri ve mahkemelerin; kira tahsili, tahliye davası vb. sebeplerle kendilerine ibraz edilen kira sözleşmeleri üzerinden damga vergisinin ödenip ödenmediğini araştırma, damga vergisi ödenmemiş ya da eksik ödendiği anlaşılan kağıtları bir yazı ile ilgili vergi dairesine bildirme sorumluluğu bulunmakla birlikte bu sorumluluğu yerine getirmeleri halinde söz konusu kağıtları işleme koyarak gerekli işlemlere devam etmelerinin mümkün bulunduğu,

Hususlarında, mükellef mağduriyetlerinin ve gereksiz ihtilafların önüne geçilmesini teminen, uygulamaya esas olmak üzere icra dairelerine/mahkemelere duyuru yapılması istenilmiştir.

488 sayılı Kanunun “Resmi dairelerin mecburiyeti:” başlıklı 26 ncı maddesinde;

“Resmi dairelerin ilgili memurları kendilerine ibraz edilen kağıtların Damga Vergisini aramaya ve vergisi hiç ödenmemiş veya noksan ödenmiş olanları bir tutanakla tesbit etmeye veya bunları tutanağı düzenlemek üzere, vergi dairesine göndermeye mecburdurlar.”, hükmü yer almaktadır.

Bu itibarla;

Ekte gönderilen yazıda detayları gösterildiği üzere; bir kısım kira sözleşmelerinin damga vergisinden muaf olduğunun göz önünde bulundurulması, damga vergisine tabi olduğu halde damga vergisi ödenmediği ya da eksik ödendiği anlaşılan kağıtlar yönünden ise bir yazı ile durumun ilgili vergi dairesine bildirmesi, bildirim yapma sorumluluğunun yerine getirilmesi şartıyla söz konusu kağıtlar hakkında gerekli işlemlere devam edilmesinin mümkün olduğu hususunda,

Bilgi edinilmesini ve keyfiyetin yargı çevrenizdeki tüm mahkemeler, müstakil satış memurlukları ile icra ve iflas dairelerine bildirilmesini rica ederim.