Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Nadide S. Bıyıklı tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Şikayetçi …. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili, icra mahkemesine başvurusunda; şikayetçi şirkete gönderilen 89/3 haciz ihbarnamesinin usulsüz tebligat nedeniyle tebliğ tarihinin 02.04.2015 olarak düzeltildiği, akabinde 06.04.2015 tarihinde menfi tespit davası açtıkları ve bu durumu icra müdürlüğüne bildirerek, icra işlemlerinin durdurulması ile hacizlerin fekkini talep ettikleri, taleplerinin kabul edildiği ancak; menfi tespit davasında görevsizlik kararı sonrası durdurma taleplerinin reddedilmesi gerekçe gösterilerek, süresinde, menfi tespit davası açarak, durumun icra müdürlüğüne bildirildiği halde, şirket aleyhine haciz işlemi yapıldığını belirterek işlemin iptalini talep etmiş; mahkemece; istemin reddine karar verilmiştir.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 4949 sayılı Yasa ile değişik 89/3. maddesinde;
“Üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz etmezse, mal yedinde veya borç zimmetinde sayılır ve kendisine gönderilen haciz ihbarnamesine süresinde itiraz etmediği, bu nedenle de malın yedinde veya borcun zimmetinde sayıldığı ikinci bir ihbarname ile bildirilir. Bu ikinci ihbarnamede ayrıca, üçüncü şahsın ihbarnamenin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde ikinci fıkrada belirtilen sebeplerle itirazda bulunması, itirazda bulunmadığı takdirde zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmesi istenir. İkinci ihbarnameye süresi içinde itiraz etmeyen ve zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemeyen veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmeyen üçüncü şahsa onbeş gün içinde parayı icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı teslim etmesi yahut bu süre içinde menfi tespit davası açması, aksi takdirde zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı teslime zorlanacağı bildirilir. Bu bildirimi alan üçüncü şahıs, icra takibinin yapıldığı veya yerleşim yerinin bulunduğu yer mahkemesinde süresi içinde menfi tespit davası açtığına dair belgeyi bildirimin yapıldığı tarihten itibaren yirmi gün içinde ilgili icra dairesine teslim ettiği takdirde, hakkında yürütülen cebri icra işlemleri menfi tespit davası sonunda verilen kararın kesinleşmesine kadar durur. Bu süre içinde 106 ncı maddede belirtilen süreler işlemez. Bu davada üçüncü şahıs, takip borçlusuna borçlu olmadığını veya malın takip borçlusuna ait olmadığını ispat etmeye mecburdur…” hükmüne yer verilmiştir.
Görülmektedir ki, üçüncü kişi, menfi tespit davasını üçüncü haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren on beş gün içinde açmak zorundadır (md.89/III c.3). Bu süre hak düşürücü nitelikte olduğundan, mahkemenin, davanın süresi içinde açılıp açılmadığını re’sen araştırması gerekir(B. Kuru-İcra İflas Hukuku Ders Notları-baskı; 2004, sayfa; 406 vd.). İcra dosyasının incelenmesinde; alacaklı tarafın talebi üzerine, şikayetçi aleyhine 89/1 ve 2 haciz ihbarnamelerinin gönderildiği, itiraz edilmemesi üzerine, 89/3 haciz ihbarnamesinin 05.01.2015 tarihinde şikayetçiye tebliğ edildiği, şikayetçinin usulsüz tebligat şikayeti üzerine tebliğ tarihinin 02.04.2015 olarak düzeltildiği, akabinde şikayetçinin 06.04.2015 tarihinde menfi tespit davası açtığı ve durumu icra müdürlüğüne bildirerek takibin durdurulması ile hacizlerin kaldırılmasını talep ettiği, müdürlükçe talebin kabul edildiği anlaşılmaktadır. Menfi tespit davasının 04.11.2015 tarihli ön inceleme duruşmasında İİK. 72/2 maddesi koşulları dışında kaldığı anlaşılan icranın durdurulması talebinin reddine…’ kararı verildiği gerekçesiyle alacaklılar vekilinin talebiyle şikayetçi şirket aleyhine hacizler konulmuştur. Şikayetçi şirketin itirazı ise; icra müdürlüğü tarafından ‘Ankara 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 3. kişi vekillerinin durdurma talebinin 72/2 dışında kalması nedeni ile reddine karar vermiş olması nedeni ile konulan haczin fekki talebinin reddine…’ şeklindeki kararıdır.
Somut olayda; üçüncü haciz ihbarnamesi şikayetçi şirkete 02.04.2015 tarihinde tebliğ edilip, eldeki menfi tespit davası da 06.04.2015 günü açıldığına göre, yasal dava açma süresi geçmemiştir. Diğer bir ifade ile davacı üçüncü kişi, İcra ve İflas Kanunu’nun 89/3 maddesinde öngörülen 15 günlük yasal süre içerisinde davasını açarak, menfi tespit davası açma süresi içerisinde davayı açtığına dair belgeyi 07.04.2015 tarihinde yani 20 günlük yasal süre içerisinde icra müdürlüğüne sunarak talepte bulunmuş ve talebi kabul edilmiştir. Sonrasında, anılan menfi tespit davasının 04.11.2015 tarihli kararına dayanılarak şikayetçi aleyhine tekrar haciz uygulaması usul ve yasaya aykırıdır. Kaldı ki, anılan menfi tespit davasında verilen söz konusu kararda, ihtiyati tedbir ve icranın durdurulması taleplerinin ilgili icra müdürlüğüne yapılması gerektiği de ifade olunmakla taleplerin reddedildiği açıktır.
O halde, mahkemece şikayetin kabulü gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01/03/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.
12. HD. 01.03.2018 T. E: 2016/28901, K: 2282