T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L A M I
ESAS NO : 2021/9489
KARAR NO : 2022/3073
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 28/06/2021
NUMARASI : 2021/77-2021/1541
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
İlamlı takipte borçluların, takip konusu ilamın tespit hükmü niteliğinde olup eda hükmü içermediğini, bu nedenle ilamlı takip yapılamayacağını ve sair şikayet nedenlerini ileri sürerek takibin iptali istemiyle icra mahkemesine başvurdukları, İlk Derece Mahkemesi’nce şikayetin kabulü ile icra emrinin iptaline karar verildiği, bu karara karşı alacaklının istinaf yoluna başvurması üzerine Bölge Adliye Mahkemesi’nce istinaf başvurusunun esastan reddine hükmedildiği, kararın alacaklı tarafından temyiz edildiği görülmüştür.
Para ve teminat verilmesi hakkındaki ilamların icrası İİK’nun 32 ve ardından gelen maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan maddede (para borcuna veya teminat verilmesine dair ilam icra dairesine verilince icra müdürü borçluya bir icra emri tebliğ eder…), İİK’nun “ilam mahiyetini haiz belgeler” başlığını taşıyan 38. maddesinde ise (Mahkeme huzurunda sulhler, kabuller ve para borcu ikrarını havi re’sen tanzim edilen noter senetleri ve temyiz kefaletnameleri ile icra dairesindeki kefaletler ilamların icrası hakkındaki hükümlere tabidir…) şeklinde düzenlemelere yer verilmiştir. İlgili yasa maddeleri ile yasa koyucu hangi belgelere dayanılarak ilamlı takip yapılabileceğini, önemine binaen titizlikle düzenlemiş gerekli gördüğü yerlerde bunu özel kanunlarda belirleyip sınırlandırmıştır. Burada gözardı edilmemesi gereken husus ise, maddede yer verilen ilamların, icrası yorum gerektirmeyecek açık tahsil hükmü (eda hükmü) taşıyan ilamlar olduğu noktasıdır. Bu nedenle eda hükmü içermeyen “tespite” ilişkin ilamlar, ilamlı icra takibine konu edilemez.
Somut olayda; takibe dayanak yapılan ilamın, kamulaştırma bedel tespiti ve tescile ilişkin olup, davanın davadan vazgeçme ile sonuçlandığı, takibe konu edilen ilamın hüküm kısmının (2) numaralı bendinin “ Adıyaman 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/656 Esas sayılı dosyasında, davacı tarafından Adıyaman Vakıflar Bankası Adıyaman Şubesi’nin … IBAN numaralı hesabına davalılar lehine depo (bloke) edilen toplam 787.328,40 TL kamulaştırma bedelinin, davacı Adıyaman Organize Sanayi Müdürlüğü’ne iadesine” şeklinde olduğu, bu suretle mahkemece verilmiş hükmün iadeye yönelik bu kısmının, ödemeye ilişkin eda hükmü içerdiği anlaşılmıştır.
O halde, İlk Derece Mahkemesi’nce, dayanak ilamın, takip konusu yapılan iade tutarı yönünden eda hükmü içermesi nedeni ile ilamlı takip konusu yapılabileceği dikkate alınarak, borçluların sair şikayet nedenleri incelenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi ve istinaf başvurusunun da Bölge Adliye Mahkemesi’nce esastan reddedilmesi isabetsiz olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması, İlk Derece Mahkemesi kararının ise bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile, yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca, istinaf talebinin esastan reddine ilişkin Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi’nin 28.6.2021 tarih ve 2021/77 E. – 2021/1541 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, Adıyaman İcra Hukuk Mahkemesi’nin 08.10.2020 tarih ve 2020/89 E. -2020/189 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi’ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, 10/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.