İcra mahkemesince, icra müdürlüğünün İİK 97/1’e ilişkin talebi üzerine vereceği kararın “takibin devamına veya taliki” olduğu, başka bir karar verilemeyeceği- İcra mahkemesinin İİK.nın 97. maddesinin yerine 99. maddenin uygulanıp, uygulanmayacağını takibin taraflarının ya da 3. kişinin şikayeti üzerini değerlendirebileceği-
Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi Ummahan Y. tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
A) Talebin Özeti:
İstanbul 6. İcra Dairesi 2019/21555 esas sayılı takip dosyasında gerçekleştirilen haciz sırasında 3. kişinin istihkak iddiasında bulunması üzerine 22.10.2019 tarihli karar ile “ İİK. nun 97. maddesi uyarınca takibin taliki veya devamı hakkında karar verilmesi için dosyanın İcra Hukuk Mahkemesine tevdiine “ karar vermiştir.
B) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, dosya üzerinden yapılan değerlendirme sonucunda;
“ Mevcut delil durumu itibariyle mülkiyet karinesinin 3. kişi lehine olduğu, karar tensip tutanağında belirtilen tespit ve değerlendirmelerin, münhasıran İcra Hukuk Mahkemesinde usulüne uygun olarak açılacak bir istihkak davasında tartışılıp irdelenecek mahiyette olduğu, İcra müdürlüğünce yazılı gerekçelere istinaden İ.İ.K. nun 97. maddesi kapsamında takibin taliki veya devamı hususunda karar vermek üzere dosyanın mahkemeye gönderilmesinde isabet bulunmadığından dosyanın İ.İ.K.’nun 99. maddesine göre işlem yapılmak üzere İstanbul 6. İcra Müdürlüğüne iadesine bu nedenle talep hakkında karar verilmesine yer olmadığına“ karar verilmiştir.
C) İstinaf;
İlk Derece Mahkemesi kararını alacaklı vekili istinaf etmiştir.
Ç) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti;
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi, 28.12.2020 tarih ve 2020/1436 E. 2020/3067 K. sayılı kararı ile özetle;
“Yargıtay 8.HD nin 2018/8821 E-2018/13498 K sayılı kararında açıklandığı üzere, üçüncü kişinin İİK’nun 96. vd. maddeleri uyarınca mülkiyet hakkına dayalı olarak ileri sürdüğü istihkak iddiasına alacaklı tarafın itiraz etmesi üzerine takibi yapan İcra Müdürlüğü’nce icra dosyası takibin devamı veya ertelenmesi konusunda karar verilebilmesi için hemen bağlı bulunduğu İcra Mahkemesine gönderilir. İcra Mahkemesince, dosyadaki mevcut duruma göre İcra Müdürlüğünün İİK 97. maddesi uyarınca, prosedürün işletilmesi talebinin reddi ile, İİK 99. maddesine göre işlem yapılması gerektiğinden bahisle dosyayı İcra Müdürlüğüne gönderilmesine dair karar verilmesi mümkündür. Haciz adresinin ödeme emri tebliğ adresi olmadığı, haciz sırasında borçlunun hazır olmadığı, mülkiyet karinesinin istihkak iddiasında bulunan 3. Kişi lehine olduğu alacaklı vekilinin iddialarının istihkak davasının konusunu teşkil ettiği anlaşıldığından mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olmakla yerinde bulunmayan istinaf talebinin reddine “ gerekçesi ile alacaklının istinaf başvurusunun esastan reddine oy çokluğu ile karar vermiştir.
D) Temyiz;
Kararı alacaklı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
İcra Müdürlüğünün talebinin yasal dayanağı İİK. nın 97/1. maddesidir.
2004 sayılı İcra İflas Kanunu’ nun “ Üçüncü şahsın istihkak iddiası “ başlıklı 97/1. maddesi;
İstihkak iddiasına karşı alacaklı veya borçlu tarafından itiraz edilirse, icra memuru dosyayı hemen icra mahkemesine verir. İcra mahkemesi, dosya üzerinde veya lüzum görürse ilgilileri davet ederek mürafaa ile yapacağı inceleme neticesinde varacağı kanaate göre takibin devamına veya talikine karar verir.
İİK. nın 97/5. maddesi ise;
“ Takibin devamına dair verilen icra mahkemesi kararı kesindir. “ hükmünü içermektedir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararındaki diğer sebeplerin yanı sıra “ İcra Mahkemesinin icra müdürlüğünün talebi ve hatalı hukuki değerlendirmesiyle bağlı olmadığı, “ gerekçesine yer verilmiş ise de bu gerekçe İİK. nun 97/1. maddesindeki düzenlemeye aykırıdır.
İİK. nun 97/1. maddesi, icra müdürüne ( 3. kişinin istihkak iddiasına karşı alacaklı veya borçlunun itirazı halinde ) dosyayı re’ sen ve derhal icra mahkemesine göndermek,
İcra Mahkemesine ise icra dosyası içeriğine göre “ takibin devamına veya talikine karar vermek “ görevi yüklenmiştir.
Yasal düzenleme çok açık olup, İcra Mahkemesince , İcra Müdürlüğü’ nün İİK. nun 97/1. maddesine ilişkin talebi üzerine vereceği karar, “ takibin devamına veya talikidir”, başka bir karar verilemez.
İcra Mahkemesi, 97. maddenin yerine 99. maddenin uygulanıp, uygulanmayacağını takibin taraflarının ya da 3. kişinin şikayeti üzerini değerlendirebilir.
Somut uyuşmazlık ve kararlar yukarıdaki açık yasal düzenlemelere göre değerlendirildiğinde;
İcra Mahkemesince , İcra Müdürlüğü’ nün İİK. nun 97/1. maddesine ilişkin talebi üzerine ( takibin taraflarının ya da 3. kişinin bu yolda bir şikayetinin de olmadığı gözetilerek ) “ takibin devamına veya talikine” karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç;
Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi, 28.12.2020 tarih ve 2020/1436 E. 2020/3067 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle, KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 371/1. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, dosyanın HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararının bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 22.02.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
12. HD. 22.02.2022 T. E: 2021/6827, K: 2141