Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi M. Duyan tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından borçlular … San.Tic Ltd Şti ve İ.A. ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlatılmıştır.
Şikayetçi borçlu vekili İcra Mahkemesi’ne başvurusunda, borçlu İ.A.’ın ipotekli taşınmazı takip başlamadan önce 3. kişiye sattığından takipte taraf ehliyetlerinin bulunmadığını, ipotekli taşınmazı satın alan 3. kişi M.A.’a muaccceliyet ihtarı gönderilmediğini ve asıl borçlu ile aralarında zorunlu takip arkadaşlığı bulunmasına rağmen onun takipte yer almadığını açıklayarak, takibin iptaline karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, şikayetin süre aşımı sebebi ile reddine karar verilmiştir.
İİK’nun 149. maddesinde “İcra Müdürü, ibraz edilen akit tablosunun kayıtsız, şartsız para borcu ikrarını ihtiva ettiğini ve alacağın muaccel olduğunu anlarsa, borçluya ve taşınmaz üçüncü şahıs tarafından rehnedilmiş veya taşınmazın mülkiyeti üçüncü şahısa geçmişse ayrıca bunlara birer icra emri gönderir…” hükmü yer almaktadır.
Öte yandan Medeni Kanun’un 887. maddesi gereğince ipotekli taşınmazın maliki borçtan şahsen sorumlu değil ise, alacaklının ödeme isteminin ona karşı etkili olması, bu istemin hem borçluya hem kendisine karşı yapılmış olmasına bağlıdır.
Somut olayda; 11.02.2014 tarihli icra takibinin kredi borçlusu ile ipotekli taşınmazı takipten önce satan ipotek borçlusu İ.A. hakkında başlatıldığı, ancak takibe konu ipotekli taşınmazı 20.01.2013 tarihinde takip tarihinden önce ipotekle yükümlü olarak satın alan 3. Kişi M.A.’a TMK’nun 887 maddesine göre ihtarname gönderilmediği ve onun hakkında takip başlatılmadığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda özetlenen İİK.’nun 149. madde hükmüne göre, icra takibinin asıl kredi borçlusu (lehine ipotek verilen) aleyhine açılması asıldır. Takip sonunda üçüncü kişinin taşınmazının paraya çevrilmesi söz konusu olduğundan, o kişi hakkında da takip yapılması gerekir. Şu hale göre ipotek veren üçüncü kişi ya da ipotekli taşınmazı ipotekle yükümlü olarak alan 3.kişi ile asıl borçlu arasında zorunlu takip arkadaşlığı vardır. İcra müdürünün anılan maddeye aykırı işlemine yönelik başvuru İİK.nun 16. maddesine dayalı şikayet olup, zorunlu takip arkadaşlığı nedenine dayalı olmakla anılan husustaki şikayetin kamu düzenine ilişkin bulunması nedeniyle aynı maddenin 2.fıkrası uyarınca süreye de tabi değildir.
O halde mahkemece şikayetin esasının incelenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, olayda uygulama yeri olmayan İİK.nun 33. maddesine dayalı olarak istemin süre aşımı nedeniyle reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ: Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.
12. HD. 12.03.2015 T. E:4187, K:5524