Saygıdeğer Meslektaşlarım ;
7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 26.3.2020 tarihli 31080 (mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
İlgili düzenleme genel tek bir başlık altında değerlendirilmemiş. ( a ) ve ( b ) paragrafları ana başlık olarak belirlenmiştir.
( a )başlığı altında yargılama hukuku ile ilgili “ dava açma, icra takibi başlatma, başvuru, şikâyet, itiraz, ihtar, bildirim, ibraz ve zamanaşımı süreleri, hak düşürücü süreler ve zorunlu idari başvuru süreleri de dâhil olmak üzere bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler” ile ilgili düzenlemeler.
( b )başlığı altında taraf ve takip işlemleri olarak “nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri, taraf ve takip işlemleri, yeni icra ve iflas takip taleplerinin alınması, ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin “ işlemleri olduğu açıklanmıştır.
Durdurma BAŞLANGIÇ TARİHİ itibariyle ( a ) ve ( b) paragrafları arasında AYRIM YAPILMIŞTIR..
( a ) paragrafında genel ifade ile yargılama hukuku ile tüm işlemlerin durdurma tarihi 13.03.2020 tarihi dahil olmak üzere , ( b ) paragrafında ise 22.03.2020 dahil tarihi durdurma başlangıç tarihi olarak belirlenmiştir.
Bu düzenlemelerde ; İcra İflas Hukuku yönünden borçlu aleyhine takip ve cebri icra yönünden takip yasağı getirilmiş ama bu süreçte borçlunun borcunu ödeyerek dosyanın işlemden kaldırılabileceği, uygulanan hacizlerin fek edilebileceği ve alacaklının borçlu lehine yapacağı haciz ve yakalama kaldırma taleplerinin yapılabileceği açıklanmıştır. Dolayısı ile ; durdurma süresi içerisinde vadesinde ödenmeyen veya takip sonrası talep edilen işleyecek faizlerin devam etmesinin önü açılmıştır.
Torba Kanun’un Geçici 2. maddesi ile işyeri kira sözleşmeleri kapsamında; 01.03.2020 tarihinden 30.06.2020 tarihine kadar işleyecek iş yeri kira bedelinin ödenememesinin kira sözleşmesinin feshi ve/veya kiralananın tahliyesi sebebi oluşturmayacağı hüküm altına alınmıştır.
İlgili düzenleme süre başlangıcında Yargılama hukuku, zamanaşımı ve hak düşürücü süreler ile İcra İflas Kanununda düzenlenen ve icra dairesi veya icra hakimi tarafından belirlenen süreler yönünden ayrım yapmasına rağmen , bitim tarafından itibaren uygulanacak yöntem yönünden bir ayrıma gidilmemiş ve genel durma işleminin bitiminden sonra uygulanan “ Bu süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlar. “ ifadesini kullanmış ve cümlenin hemen peşinden mücbir sebebin doğuracağı hak kayıpların önlenmesi hedeflenerek “ Durma süresinin başladığı tarih itibariyle, bitimine on beş gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılır.” hükmü ile özel bir düzenleme getirmiştir.
İlgili hükümde düzenlenen : sürelerin durdurulması neticesinde durdurmanın kaldırıldığı tarih itibariyle ile genel kural olan “ tekrar işlemeye başlar “cümlesi ile , “ bitimine on beş gün ve daha az kalmış olan süreler, durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılır “ ifadeleri uygulama noktasında bir bütün içerisinde değerlendirilerek tereddütlerin doğmasına sebep olmuştur.
Durdurma süresinin bitim tarihini izleyen ilk iş günü işlemeye başlayacak sürelerin değerlendirilmesine, başlangıç tarihinde olduğu gibi herhangi bir ayrıma gidilmemiş, bu yönde bir hakkın kullanılması ile ilgili sürelerin bitimine kalan süre “ on beş gün ve daha az “ ve “ on beş gün üzeri “ olmak üzere özel iki farklı ifade kullanılmıştır.
İlgili düzenlemede genel ifade olarak kullanılarak “ TEKRAR İŞLEMEYE BAŞLAR “ifadesi “ ON BEŞ GÜN ÜZERİ KALAN SÜRELER İÇİN “ bir hakkın kullanılması halinde uygulanması gerekecektir.
Örneğin ; borçlunun itirazı alacaklıya 13.04.2019 tarihinde tebliğ edilmiş olsun, alacaklının itirazın iptali davasını 13.04.2020 tarihinde açması gerekecekti. 13.03.2020 tarihinde durdurma kararı verilmekle alacaklının dava açma süresinin bitimine 30 gün zamanın kalması sebebiyle , SÜRE 16.06.2020 tarihi dahil olmak üzere KALDIĞI YERDEN İŞLEMEYE BAŞLAYACAKTIR. Ek süre söz konusu olmayacaktır.
Yapılan özel düzenleme ile bir hakkın kullanılması için durdurma tarihi itibariyle 15 gün ve daha az kalan süreler yönünden ise ; durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden başlamak üzere on beş gün uzamış sayılır. “ ifadesi ile eğer durdurma başlangıç tarihi itibariyle bu süreler değerlendirildiğinde, bitimine 15 gün ve daha az kalmış ise süreler 15 gün uzamış sayılır cümlesi ile sürelerin kaldığı yerden işlemeyeceği ve üzerine 15 gün ek süre verilmeyeceğine işaret edilmiştir.
Açıklandığı üzere ; İcra Dairelerinin en çok uygulayacağı , icra takip ve taraf işlemleri yönünde değerlendirilecek sürelere bakılması halinde , bir hakkın kullanılmasına 15 gün ve daha az süre kalan işlemler bir bütün içinde değerlendirilerek , geriye bir gün veya on dört gün dahi kalması halinde , süre bitim tarihini izleyen ilk mesai gününden başlamak üzere sadece 15 gün eklenmesi gerektiği ortaya çıkmaktadır.
Saygılarımla
Önder Şahin
Tarsus İcra Müdürü