T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
20. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2021/2687
KARAR NO : 2022/2175
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İSTANBUL 10. İCRA HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/06/2021
NUMARASI : 2020/720 Esas 2021/674 Karar
DAVANIN KONUSU : Şikayet (İcra Memur Muamelesi)
KARAR TARİHİ : 15/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 16/06/2022
Yukarıda mahal tarih ve numarası açıklanan ilk derece mahkeme kararı aleyhine süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmakla, HMK’nun 352. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme ve heyetçe yapılan müzakere sonunda, gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili aleyhine İstanbul 10.İcra Müdürlüğünün 2019/3237 sayılı dosyasından başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesi suretiyle, Muğla İli, Datça İlçesi, Kızlan köyü, 256 ada,2 parsel nolu arsa, 4 milyon-TL ipotek üst limitli, Muğla ili, Datça ilçesi,Kızlan köyü,256 ada,1 parsel,h blok 5-6 nolu bağımsız bölüm,1.5 milyon-TL ipotek üst limitli, İstanbul İli, Beykoz İlçesi, Polonezköy mahallesi,4 pafta,58 parsel nolu tarla vasıflı taşınmazlar,10 milyon-TL ipotek üst limitli, olmak üzere üç adet taşınmazda bulunan ayrı ayrı ipotekler için ilamlı icra takibine gidildiğini, takipte belirtilen taşınmazlardan sadece Muğla İli Datça ilçesi 256 ada 1 parselde yer alan 5 ve 6 nolu bağımsız bölümler için tesis edilen ipotekli taşınmazın satıldığını ancak takipteki diğer ipotekli arsa ve tarla vasıflı iki taşınmazın satılmadığını, 1.5 milyon-TL üst limitli Muğla İli Datça ilçesi 256 ada 1 parselde yer alan 5 ve 6 nolu bağımsız bölümlerin satışı ile bankaya ipoteğin borcu ödendikten sonra müvekkilinin, dosya borcunun kalanını bankaya haricen ödediğini, banka tarafından haricen ödenen tutar için dosyaya haricen tahsil bildiriminde bulunulduğunu, icra müdürlüğü tarafından haricen tahsil harç oranı üzerinden harç alınmak suretiyle diğer satışı yapılmayan ipoteklerin fekkine karar vermek yerine, diğer iki ipotek satılmış gibi kabul edilerek harç oranının yüzde 11,38 üzerinden tahsil edip ipoteği fek ettiğini, müvekkili tarafından harç tutarı itiraz kaydı düşülerek dosyaya ödendiğini, İstanbul 10.İcra Dairesinin 2019/3237 sayılı dosyasından 19/10/2020 tarihinde oluşturulan karar ile takibe konu Muğla ili, Datça ilçesi, Kızlan mah., 256 ada, 1 parselde H blok 5 nolu 1.969.000,00 TL bedelle ve 6 nolu 825.000,00 TL bedelle tahsilatın borcun ve ilgili haciz alacaklılarının alacağının tamamına yetmesi nedeniyle sıra cetveli yapılmaksızın taşımazın satışından gelen paranın paylaşımının yapıldığını ve bu satışa ilişkin 1.500.000-TL üzerinden yüzde 11,38 harç ve yüzde 2 cezaevi harcı alındığını, icra müdürlüğünce alacaklının 20.10.2020 tarihli iki adet ipoteği için alacağını haricen aldığını dosyaya bildirmesine rağmen, icra müdürlüğünce bu iki ipotek bakımından satış yapılmış gibi kabul edilerek satış üzerine uygulanan harç oranının %11,38 üzerinden haksız ve fazla harç alınmasına ilişkin 20.10.2020 tarihli tensip kararının iptaline karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi gerekçeli kararında özetle: “….davalı alacaklı tarafından borçlular Zarbun İnşaat ve Taahhüt İşleri Ticaret A.Ş. ve Erdinç Zarbun aleyhlerine, Erdinç Zarbun üzerine kayıtlı taşınmazların satışına esas olmak üzere ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi yapıldığı görülmüştür. Taşınmazlarının birinin satışının yapıldığı, diğerleri yapılmadan borçlunun harici ödeme yaptığı, icra müdürlüğü borç tahsil edildiğinden %11,38 oranında harç yatırılması durumunda dosyanın kapatılacağı ve taşınmazlar üzerindeki İİK 150/c şerhinin kaldırılacağına karar vermiştir. Takip yapılan ipotekli taşınmazlardan bir tane satılarak paraya çevrilmiştir. Tahsil harcının %11,38 oranında uygulanması için tüm taşınmazların değil, taşınmazlardan birinin satılması yeterlidir. Tahsil harcı %11,38 olduğundan, müdürlük kararı yerinde olup davacının davasının reddine karar vermek gerekmiştir…” şeklinde açıklanan gerekçeleriyle,
“Davacının davasının reddine” karar verildiği görülmüştür.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; İcra Müdürlüğünün ancak satışını yaptığı yani icrai işlemi yerine getirdiği ipoteğin satışı bakımından satış harcını alma yetkisine haiz olup icrai işlem tesis etmediği mallar bakımından satış harcı alma yetkisine haiz olmadığını, icra müdürlüğünün ancak satışı yapılan paradan tahsil harcı alma yetkisi bulunduğunu, satılan mal tutarında satış harcı alınabileceğini, icra dosyasından herhangi bir şekilde satış yapılması halinde dosyanın topyekün satış yapılan icra dosyası hüviyeti kazanarak tüm takip toplamından satış harcı alınamayacağı, satış yapılan kısım için satış harcı, satış yapılmayan kısım için vazgeçme harcı alınacağının hüküm altına alındığını, yerel mahkemecede hatalı karar verildiğini, ipotek takiplerinde niteliği gereği haciz aşaması bulunmadığını, İcra Müdürünün haciz yapmak suretiyle icra dosyasında tahsilat yapmadan, ipotek satış talebi ile doğrudan satışa geçtiğini, bu nedenle alınması gereken harç miktarının ise haciz aşaması da olmaması nedeniyle ödeme emrinin tebliğinden sonra vazgeçme/haricen tahsil durumunda vazgeçme halinde alınacak harç tutarı olan 4,55 ‘in yarısı oranında yani yüzde 2,27 oranında harç alınması gerektiğini beyan ederek, istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak hatalı ve hukuka aykırı harç alma işleminin iptali ile takip dosyasından satış yapılmayan alacak miktarı için yüzde 2,27 üzerinden tahsil harcı alınması yönünde karar verilmesini istemiştir.
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre; Alacaklı bankanın borçlu aleyhine 3 ayrı ipotek için ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile tek ilamlı takipte borçluya ait ipotekli ” Muğla ili, Datça ilçesi, Kızlan Mah, 256 ada, 1 parselde kayıtlı, H Blok, dubleks kat, 5 nolu bağımsız bölümlü mesken” ve “Muğla ili, Datça ilçesi, Kızlan Mah, 256 ada, 1 parselde kayıtlı, H Blok, dubleks kat, 6 nolu bağımsız bölümlü mesken” vasıflı taşınmazların satılarak paraya çevrildiği, ihale bedeli üzerinden tahsil harcı alındığı, takibin devamında alacaklı tarafından dosya borcunun kalan miktarı için İcra Müdürlüğüne haricen tahsil bildirimi yapılması üzerine taşınmazın satış bedelinden sonra bakiye kalan 2.290.647,68 TL üzerinden %11,38 oranı üzerinden 260.676 TL tahsil harcı alınmasına karar verilerek tahsilin yapıldığı görülmüştür.
492 Sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (1) sayılı tarifenin “(B) İcra ve iflâs harçları” bölümünün “I-İcra harçları” başlıklı fıkrasının 3/c bendinde tahsil harcı “haczedilen veya rehinli malların satılıp paraya çevrilmesi suretiyle tahsil olunan paralardan %11,38 oranında uygulanır” şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Aynı Yasa’nın 3/b bendinde ise tahsil harcı “hacizden sonra ve satıştan önce ödenen paralardan %9,10 oranında uygulanır” düzenlemesi yer almaktadır.
Gene 492 Sayılı Harçlar Kanunu’nun 23. maddesinde “Her ne sebep ve suretle olursa olsun, icra takibinden vazgeçildiğinin zabıtnamaye yazılması için vazgeçilen miktara ait tahsil harcının yarısı alınır. Ancak haczedilen mal satılıp paraya çevrildikten sonra vazgeçilirse tahsil harcı tam olarak alınır” düzenlemesine yer verilmiştir.
Buna göre somut olayda takibe konu ipotekli taşınmazlardan bir tanesi satılarak paraya çevrilmiştir. Tahsil harcının %11,38 oranında uygulanması için tüm taşınmazların değil, taşınmazlardan birinin satılması yeterli olup, Mahkemece aynı doğrultuda verilen karar usul ve yasaya uygundur. HMK’nun 355. maddesi uyarınca resen yapılan inceleme sonucunda kararda kamu düzenine aykırılık da bulunmadığı anlaşılmakla, davacının istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b.1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
İstanbul 10. İcra Hukuk Mahkemesinin 11/06/2021 tarih 2020/720 Esas 2021/674 Karar sayılı kararına karşı davacının istinaf başvurusunun HMK’nun 353/1-b.1. maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL istinaf karar harcından peşin alınan 59,30 TL’nin mahsubuna bakiye 21,40 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından, davalı lehine istinaf vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
-Davacı tarafından yapılan istinaf giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
-Davacı tarafından yatırılan sarf edilmeyen istinaf gider avansı artığının karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme ve müzakere neticesinde, H.M.K’nun 361/1. maddesi gereğince kararın kendilerine tebliği tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.15/06/2022