T.C.
GAZİANTEP
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
12. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2020/475
KARAR NO : 2021/636
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : GAZİANTEP 5. İCRA HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 28/11/2019
NUMARASI : 2019/308 Esas 2019/176 Karar
DAVANIN KONUSU : Şikayet (İcra Memur Muamelesi)
KARAR TARİHİ :23/03/2021
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ :23/03/2021
Yukarıda tarih ve numarası yazılı ilk derece mahkemesi kararının Dairemizce istinaf yoluyla tetkikinin istenmesi üzerine, bu işle ilgili dosya mahallinden Dairemize gönderilmiş olup, dosya içerisindeki tüm bilgi ve belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü;
Davacı vekili dava dilekçesinde, Gaziantep İcra Müdürlüğünün 2019/137365 esas sayılı dosyasında müvekkili bankanın alacağının tahsilini teminen başlattıkları icra dosyasında gönderilen talimat gereğince Mersin İcra Müdürlüğünün 2019/276 talimat sayılı dosyasında borçlu şirket adına menkullerin ihtiyaten haczedildiğini, haczedilen malların 18 ton ham susam ve 200 ton haşhaş gıda maddesi olduğunu, belirli raf ömürlerinin bulunduğunu, kısa sürede bozulacak mallardan olduğunu acele satışına karar verilmesini talep ettiklerini, Gaziantep İcra Müdürlüğünce 27/09/2019, 17/10/2019, 25/10/2019 ve 30/10/2019 tarihli tensiple taleplerinin reddedildiğini ve hacizli malların istihkakı ile ilgili sürecin beklenmesine karar verildiğini belirterek Gaziantep İcra Müdürlüğünün 2019/137354 esas sayılı dosyasında verilen acele satış kararı taleplerinin reddine ilişkin kararların iptali ile Mersin İcra Müdürlüğünün 2019/276 talimat sayılı dosyasında ihtiyaten haczedilen malların vaktin evvel satışına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde, acele satışa konu edilen malların borçlunun gıyabında haczedildiğini, borçlu vekili sıfatıyla kendilerine gönderilen 103 davetiye kâğıdı ve ekinde haciz tutanağının gönderilmediğini, satışa konu edilen mallar yönünden istihkak prosedürünün tamamlanmadığını, bilirkişi raporunda mahcuz malların bozulmaya yüz tuttuğu yönünde bir bulgunun ortaya konulmadığını belirterek şikâyetin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde, dosya kapsamında henüz bozulmayan gıda maddelerinden haşhaşın son kullanma tarihinin belli olmaması, her ne kadar susamların son kullanım tarihi olarak ambalaj üstündeki belirtilen tarihi esas alınsa da uygun olmayan koşullarda saklanması gıda ömrünün azalmasına yol açacağının herkesin malûmu olduğu, tüketilmesi zamana bağlı gıda ürünlerinin satış aşamasından sonra tüketici olan kamuya arzı da belli bir zamana yayılacağı, ihale alıcısı için raf ömrünün uzunluğu önemli bir fiyat kriteri olması yanı sıra mahcuzların bozulmamış ve güvenilir olması insan sağlığı için öncelikli olduğu, bu hâlde, ihale işlemlerinin süresi, kesinleşmesi ve ihale alıcılarının kullanımı süreye bağlı bu malları kamuya toptan veya perakende satış için kalan son kullanma tarihi ihale bedelini belirleyeceği ve olası istihkak davası yargılamasında mahkemenin İİK’nın md 97-10 bendi uyarınca satış bedeli hakkında karar verebileceği gerekçesiyle şikâyetin kabulü ile Gaziantep İcra Müdürlüğünün 2019/137365 esas sayılı takip dosyasında verilen 30/10/2019 tarihli memur kararının kaldırılmasına karar verildiği görülmüştür.
İİK’nın 113. maddesi, “alacaklı talep etmeden borçlunun talebiyle de satış yapılabilir. İcra memuru kıymeti süratle düşen veyahut muhafazası masraflı olan malların satılmasına her zaman karar verebilir.” hükmünü düzenlemiştir.
İİK’nın 113. maddesinde düzenlenen vaktinden evvel satış yetkisi, yasayla icra müdürüne tanınmış bir yetki olup, niteliği gereği muhafazası güç veya imkânsız olan, bozulabilir ve ekonomik değeri azalan yahut kaybolan mahcuzların henüz satış aşamasına gelinmemiş olsa da satışı bu maddeyle mümkündür.
Haciz esnasında hazır bulunan uzman bilirkişinin mahcuz gıda maddelerinden örnek aldığı ve düzenlediği 08/10/2019 tarihli raporunda, mahcuzlardan haşhaş ve ham susam dışındaki antep fıstıklarında aflatoksin, üzümlerde böceklenme olduğu, zeytinyağlarının ise son kullanma tarihinin geçtiği ve depo koşullarının sıcaklık ve rutubet açısından yeterli teknik özelliklere sahip olmadığı, 18 ton ham susamın son kullanım tarihi 05.2012 ve 31/12/2021 olduğu ancak 200 ton haşhaşın son kullanım tarihinin belirtilmediği, kuru gıdalarda raf ömrünün uygun koşullarda 2 yıl olduğu ve bir an önce gıda olarak değerlendirilmesi gerektiği bildirilmiştir.
İstihkak iddiasına konu olan mal kıymeti hızla düşen bir taşınır mal ise, bu malın paraya çevrilmesi için istihkak davasının sonucunu beklemek, istihkak iddiasının haksız çıkması hâlinde hem alacaklının hem de borçlunun zararına olacaktır, zira bu durumda malın satışı hâlinde alacak tutarının karşılanması ihtimali tamamen ortadan kalkarak çok daha düşük bir bedel elde edilebileceği gibi malın satışının, ürünlerin bozulmuş olması sebebiyle yapılamama tehlikesi dahi ortaya çıkabilir. İstihkak iddiasının haklı olması hâlinde kıymeti hızla düşen taşınır malın sahibi üçüncü kişi, istihkak davası süresince maldan faydalanamayacak, dava sonuçlandığındaysa ya mal tamamen ortadan kalkmış olacak ya da maldan beklenen faydanın elde edilmesi mümkün olmayacaktır.
Davalı vekili istihkak prosedürünün tamamlanmaması nedeniyle kararın kaldırılmasını talep etmiş ise de, istihkak davası devam ederken mahcuz malların satılması durumunda, istihkak davası bedele dönüşeceğinden borçlunun ya da 3. kişinin herhangi bir hak kaynı oluşmayacağından yukarıdaki gerekçe ile mahkemenin şikâyetin kabulü ile Gaziantep İcra Müdürlüğünün 2019/137365 esas sayılı takip dosyasında verilen 30/10/2019 tarihli memur kararının kaldırılmasına karar verilmesi isabetli bulunmuştur.
Yukarıda belirtilen nedenlerle, ilk derece mahkemesinin şikâyetin kabulü ile Gaziantep İcra Müdürlüğünün 2019/137365 esas sayılı takip dosyasında verilen 30/10/2019 tarihli memur kararının kaldırılmasına ilişkin kararı usûl ve esas yönünden hukuka uygun olup, HMK’nın 353/1(b)-1. maddesi uyarınca duruşma yapılmadan dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde istinaf başvurusunun esastan reddine,
Kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Dosya kapsamı, delil durumu ve takip dosyası içeriğine göre GAZİANTEP 5. İCRA HUKUK MAHKEMESİ’nin 2019/308 esas, 2019/176 karar sayılı kararında vakıa ve hukuki değerlendirmesi usûl ve esas yönünden hukuka uygun olup, HMK’nın 353/1(b)-1. maddesi uyarınca duruşma yapılmadan dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde istinaf başvurusunun esastan REDDİNE,
2-Peşin alınan istinaf karar harcının mahsubu ile bakiye 4,90 Türk lirası harcın istinafa başvurandan tahsili ile hazineye irat kaydına,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda tarafların yokluğunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Yargıtay temyiz yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.23/03/2021