T.C.
ADALET BAKANLIĞI
İcra İşleri Dairesi Başkanlığı
Sayı : E-87949188-000-52/10984 14.11.2022
Konu : Mahcuz Malın Muhafazasında
Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
DAĞITIM YERLERİNE
2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun 88’inci maddesinin beşinci fıkrasında “Haczedilen mallar, Adalet Bakanlığı tarafından yetki verilen gerçek veya tüzel kişilere ait lisanslı yediemin depolarında muhafaza edilir. Yetki verilen gerçek veya tüzel kişiler, bu yetkilerini Adalet Bakanlığının onayıyla alt işleticilere aynı standartları sağlamak koşuluyla devredebilirler. Bu devir, yetki verilen gerçek veya tüzel kişilerin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz. Bu depoların yönetmelikte belirlenen nitelik ve şartlara uygunluğunun saptanması sonucunda işletme belgesi Adalet Bakanlığı tarafından verilir. Haczedilen malların muhafaza işlemleri; lisanslı yediemin depolarının kuruluşuna, bu depolarda bulunması gereken asgari niteliklere, depo için alınacak teminata, mallar için muhtemel rizikolara karşı yapılacak sigortaya; işletici olma niteliklerine, işletici lisansına, Adalet Bakanlığı tarafından bu lisansın verilmesine; Adalet Bakanlığının lisanslı işletmelerle ilgili görev ve yetkilerine; faaliyetin durdurulması ya da iptali gibi idari tedbir ve tasarruflara; bu depoların denetimine ve diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar, Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikte düzenlenir. Haczedilen malların muhafazası aşamasındaki ücretler Adalet Bakanlığı tarafından düzenlenecek tarifeyle belirlenir.” hükmü,
Mezkûr Kanun’un Geçici 11’inci maddesinin birinci fıkrasında “Adalet Bakanlığı, 88 inci maddenin beşinci fıkrası gereğince hukuki ve teknik her türlü altyapıyı anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde tamamlar. Lisanslı yediemin depoları faaliyete geçinceye kadar o yerdeki mevcut depo ve garajlarda muhafaza işlemlerine, mevcut yönetmelik ve ücret tarifeleri çerçevesinde devam olunur.” hükmü,
yer almaktadır.
Bakanlığımızca gerçek veya tüzel kişilere mahcuz malların muhafazası için yedieminlik lisansı verilmesine ilişkin çalışmalar devam etmekte olup, Bakanlığımız tarafından henüz herhangi bir gerçek veya tüzel kişi adına yedieminlik yapmak üzere lisans verilmemiştir. Bu itibarla, haczedilen mahcuzun yediemine teslimi noktasında gerekli değerlendirme ve takdir yetkisi icra dairelerinde bulunmaktadır.
Borçlu ile alacaklının menfaatlerini mümkün olduğu kadar telif etmekle mükellef olan memurun, Bakanlığımız aleyhine açılacak olası tazminat davalarının önüne geçmesi ve ileride telafisi imkânsız zararların ortaya çıkmasını engellemek amacıyla haciz ve muhafaza işlemini gerçekleştirirken;
– Adalet Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığının “İcra ve İflas Daireleri Öneriler Listesinin” 24 numaralı tavsiyesinde “Taraflar arasında doğabilecek ihtilafları ve karışıklıkları önlemek maksadıyla haczedilen motorlu araç, televizyon, buzdolabı, bulaşık makinesi, çamaşır makinesi, fırın, bilgisayar gibi değerli eşyaların belirgin ve önemli niteliklerinin, bu cümleden olarak marka, tip, model, seri numarası ve eskilik yenilik dereceleri ile faal olup olmadıklarının, bandrol numaraları ile motorlu araçların motor, şasi numaraları, akü ve lastik durumlarının, bilgisayarların işlemci, hafıza, monitör gibi önemli özelliklerinin tam ve ayrıntılı biçimde ileride niza çıkmasını engelleyecek şekilde tespit edilmesi ve haciz tutanağına da yazılması gerektiğinin hatırdan çıkarılmaması,” gerektiği belirtilmiş olup, mahcuzun ayrıntılı tespitinin yapılmasına müteakip fotoğraflanarak UYAP’a yüklenilmesinin,
– Mahcuzun yükleme ve indirme sırasında hasar görmesi hâlinde durumun haciz tutanağına yazılmasının,
– Depo ve garajların, yapı ve tesisleri bakımından mahcuzun muhafazasına elverişli uygun fiziki koşullara sahip olup olmadığının haczi yapan memurca takdir edilmesinin,
– Muhafaza altına alınan mahcuzun depoya teslimi sırasında memurun bizzat hazır bulunmasının,
– Yedieminliğin hukuki anlam ve sonuçlarının anlatılarak tutanağa dercedilmesine müteakip yedieminin imzasının alınarak tutanağın kapatılmasının,
– Doğru istatistiki verilerin elde edilebilmesi amacı ile mahcuz malın muhafaza tedbirlerine dair yapılan işlemlerin UYAP ortamına eksiksiz bir şekilde işlenerek alınacak raporun belirli fasılalarla incelenmesinin,
– Mahcuz mala ilişkin muhafaza tedbirinin ortadan kalkması hâlinde yapılacak teslim sırasında mahcuzun haczedildiği hâlinden farklı olup olmadığının tespit edilmesinin,
uygun olacağı değerlendirilmektedir.
Bilgi edinilmesi ile keyfiyetin yargı çevrenizde bulunan icra dairelerine bildirilmesini rica ederim.