T. C.
Y A R G I T A Y
1 2 . H U K U K D A İ R E S İ
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
Y A R G I T A Y İ L Â M I
Esas No : 2022/11716
Karar No : 2023/3801
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
TARİHİ : 20.09.2022
SAYISI : 2022/1284 E., 2022/1468 K.
DAVA TARİHİ : 01.03.2021
HÜKÜM/KARAR : İlk Derece Mahkemesi Hükmü Kaldırılarak Yeniden Hüküm
TEMYİZ EDEN : Davacılar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Aksaray İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 08.06.2022
SAYISI : 2021/375 E., 2022/202 K.
Taraflar arasındaki meskeniyet şikayeti uyuşmazlığından dolayı yapılan inceleme sonunda İlk Derece Mahkemesince şikayetçi ……..Çalışkan yönünden; şikayetin kısmen kabul kısmen reddi ile borçlunun haline münasip evinin 200.000,00 TL’den az olmamak üzere satılarak haline münasip kısmı olan 200.000 TL’nin ihtiyacı karşılayabilmesi amacıyla borçluya, kalanının ise alacaklıya verilmesine, şikayetçi ……..Çalışkan yönünden şikayetin aktif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın şikayetçiler ve alacaklı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince şikayetçilerin istinaf başvurusunun reddine, alacaklının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak suretiyle şikayetçi F…… Çalışkan yönünden şikayetin borcun bu mesken bedelinden doğması nedeniyle reddine, şikayetçi Ç…. Çalışkan yönünden şikayetin aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine hükmedilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı şikayetçiler tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi Büşra Canan Tosun tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. ŞİKAYET
Borçlular şikayet dilekçelerinde; haczedilen taşınmazın haline münasip evleri olduğunu ileri sürerek, tapunun 1871 ada 16 parselinde kayıtlı taşınmazdaki haczin kaldırılmasını talep etmişlerdir.
II. CEVAP
Alacaklı cevap dilekçesinde; şikayetçi Ç…. Çalışkan tarafından kendisine olan borcun ödenmemesi nedeniyle Aksaray İcra Müdürlüğünün 2018/27516 Esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, şikayetçi Ç. Çalışkan adına kayıtlı olan ……… Mah. 1871 Ada 16 Parsel no’lu taşınmaz üzerine 03.02.2017 tarih 2915 yevmiye numarası ile haciz konulduğunu, daha sonra taşınmaz üzerinde haciz olmasına rağmen taşınmazın haciz şerhi ile birlikte Ç… Çalışkan tarafından Fikri Yılmaz’a 14.05.2018 tarihinde 10.000,00 TL bedel ile devir yapıldığını, Fikri Yılmaz’ın ise bu devirden kısa bir süre sonra taşınmazı davacı Ç….. Çalışkan’ın eşi davacı F…. Çalışkan’a 12.10.2018 tarihinde yine 10.000,00 TL karşılığında rayiç bedelinin çok altında devrettiğini bunun üzerine Aksaray 3. Asliye Hukuk Mahkemesi 2019 /213 Esas sayılı dosyası ile tasarrufun iptali davası açtıklarını ve davanın kabulü ile icra dosyasındaki asıl alacak ve ferileri kadar miktar ile taraflarına cebri icra yetkisi verildiğini, davacı tarafın meskeniyet iddiasının yersiz olduğunu, söz konusu taşınmaz üzerindeki binanın davacılar açısından haline münasip ev olarak değerlendirilemeyecek nitelikte olduğunu, davacının başka evi bulunmadığı iddiasının da asılsız olduğunu, davacıların mesnetsiz iddialarının salt satış işlemlerini geciktirmek için öne sürüldüğünü ileri sürerek şikayetin reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; şikayetçi F……….Çalışkan yönünden yapılan değerlendirme sonucunda şikâyetin kısmen kabulü ile, Aksaray İcra Müdürlüğünün 2018/27516 Esas sayılı icra takip dosyasında haczedilen borçlunun (şikayet eden F….. Çalışkan’ın) haline münasip evinin Aksaray İli Merkez İlçesi …… Mahallesi, 1871 Ada, 16 Parsel numaralı arsa niteliğindeki taşınmaz ve üzerindeki yapının 200.000,00TL’den az olmamak üzere satılarak haline münasip kısmı olan 200.000,00 TL’nin ihtiyacını karşılayabilmesi amacıyla borçluya, kalanının ise alacaklıya ödenmesine borçlunun fazlaya ilişkin talebinin reddine,şikayetçi Ç… Çalışkan yönünden ise icra takibinde borçlu olarak taraf sıfatı bulunduğunu ancak şikayet konusu taşınmazda tapu kayıtlarının incelenmesinde hissesinin bulunmadığını, meskeniyet şikayetinin yalnızca takip borçlusuna tanınmış bir hak olması, şikayette bulunan 3. kişinin haczin kaldırılmasını istemesinin mümkün olmaması nedeniyle şikayetçi Ç….. Çalışkan tarafından meskeniyet şikayetinde bulunamayacağı gerekçesiyle şikayetin aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçiler ile alacaklı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Şikayetçiler istinaf dilekçesinde; rapora itirazlarının dikkate alınmadan karar verildiğini, söz konusu taşınmazın şehir merkezine uzak konumda, gece kondu önleme bölgesi olarak kurulmuş olan bir bölgede bulunduğunu, bilirkişinin böylesine eski, kötü bir bölgede bulunan ve hatta gece kondu bölgesinde bulunan bu evin 255.000,00 TL bedelde olacağını ancak haline münasip 3+1 evin 200,000,00 TL bedelle alınabileceğini belirtmekle çelişkiye düştüğünü, kaldı ki haline münasip işbu evinin satılması durumunda yeni ev almak için harç ve masraflarda bulunacağını, eşyalarını taşımak için ciddi miktarda masrafa gireceğinin bilirkişi raporunda değinilmediğini, eksik inceleme ile karar verildiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
Şikayet edilen alacaklı istinaf dilekçesinde; dosya kapsamında yapılan tespitte şikayetçinin haline münasip ev değerinin 200.000,00 TL olduğu tespitine bir itirazının bulunmadığını, şikayet konusu meskenin bulunduğu taşınmaz ve arsa değerinin şikayet tarihi itibari ile 350.000,00 TL den fazla olduğunu, bilirkişi raporunda arsa, yapı ve garaj değerinin düşük hesaplandığını, bu nedenle dosyanın yeniden bilirkişiye gönderilerek gerçek bedeli 350.000,00 TL den fazla olan yapı ve arsa değerlerinin itirazlarımız doğrultusunda hesaplanması gerektiğini, İlk derece mahkemesince kurulan kısmen kabul kısmen red kararını kabul etmediklerini davacı borçluların davalarının reddine karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; somut olayda, şikayet konusu haciz uygulanan taşınmazın, şikayetçi Ç… Çalışkan adına değil, F…… Çalışkan adına kayıtlı olduğunu, meskeniyet iddiasında bulunmak hakkının ancak taşınmaz maliki olan takip borçlusuna ait olduğunu, şikayetçi Ç. Çalışkan’ın şikayet konusu taşınmaz yönünden aktif husumet ehliyeti bulunmadığının açık olduğunu, kaldı ki İİK’nın 82/1. maddenin 12. bendi uyarınca meskeniyet nedeniyle haczedilmezlik şikayetinde bulunulabilmesi için haczin dayanağını teşkil eden borcun haczedilmezlik iddiasına konu edilen evin bedelinden doğmamış olması gerekeceğini, borcun bu eşya yani evin bedelinden doğması halinde bu madde hükmünün uygulanmayacağını, somut olayda şikayetçi F….. Çalışkan yönünden takibe konu borcun söz konusu meskene ilişkin tasarrufun iptali davası sonucu verilen ilama dayandığı açık olduğundan şikayetçi F….. Çalışkan’ın meskeniyet şikayetinde bulunulamayacağı gözetilmeden, şikayetin kısmen kabul kısmen reddine karar verilmesinin yerinde olmadığından bahisle alacaklının istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile yeniden hüküm kurulmak suretiyle şikayetçi F….. Çalışkan yönünden borcun bu mesken bedelinden doğması nedeniyle reddine, şikayetçi Ç. Çalışkan yönünden ise şikayetin aktif husumet yokluğundan reddine, şikayetçiler istinaf başvurusunun ise reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde şikayetçiler temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Şikayetçiler temyiz dilekçesinde; şikayetçilerden Ç…. Çalışkan’ın da borçlunun birlikte yaşadığı aile bireylerinden olduğundan meskeniyet şikayetinde bulunmasında aktif husumeti olduğunu, diğer borçlu yönünden de haczin kaynağının takip konusu bono olduğundan meskeniyet şikayetine konu taşınmaz olmadığından bahisle davanın reddine karar verilmesinin yerinde olmadığını, haczedilen taşınmazın haline münasip meskeni olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; İİK’nın 82/1-12. maddesine dayalı meskeniyet şikayetine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
İİK md. 82/1-12.
3. Değerlendirme
1 .Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup şikayetçilerin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 370. maddeleri uyarınca ONANMASINA,
Alınması gereken 179,90TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.05.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.