Şarta Bağlı Arabuluculuk Tutanağının İlamlı İcraya Konu Edilmesi

DOSYA NO : 2022/1781

KARAR NO : 2023/306

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ : ZONGULDAK İCRA HUKUK MAHKEMESİ

TARİHİ : 06/10/2022

NUMARASI : 2022/213 Esas 2022/311 Karar

DAVANIN KONUSU : Takibin Taliki Veya İptali

KARAR TARİHİ :24/02/2023

KARAR YAZIM TARİHİ :24/02/2023

Yukarıdaki esas ve karar numarası ayrıntılı olarak belirtilen İlk Derece Mahkeme’si kararının incelenmesi için istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dosya içeriğindeki tüm bilgi ve belgeler okunup, tetkik edilip heyetçe yapılan müzakerede, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 355. maddesi gereğince istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı incelenerek aynı Kanun’un 353. maddesi gereğince duruşma yapılmaksızın yapılan inceleme sonunda gereği görüşülüp düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:

Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafın davacılar ile imzaladığı İstanbul Anadolu Arabuluculuk Bürosu’nun 2020/126908 dosya numarasını dayanak göstererek davacılar hakkında ilamlı takip başlatıldığını, ancak arabuluculuk son tutanağı incelendiğinde görüleceği üzere müvekkilinin 27 .. ..08 plakalı 2006 model 4140 marka araç ile işbu aracın üzerine monteli olan 2007 model Hidrokon marka 75 tonluk çift kırma vinci teslim yükümlülüğünün; davalının 26/02/2021 tarihinde 375.000,00 TL tutarındaki ilk ödemeyi müvekkili B….. Otomotiv Yedek Parça Otopark İnşaat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’nin Denizbank’ta bulunan TR93 0013 4000….. İBAN numaralı hesabına ödemesi halinde ilgili otopark şirketine ödenmek üzere otopark ve benzeri ücretler dahil KDV hariç net 7.500,00 TL’si davalı, aşan tutardan ise davacılar sorumlu olmak üzere anlaşmaya varıldığını, hal böyle iken davalı tarafın bu haliyle şarta bağlı olan bu arabuluculuk son tutanağında kendi edim yükümlülüğünü belirlenen tarihte yerine getirdiğine ilişkin herhangi bir belge sunmadan davacıların ilamlı takip ile bahse konu taşınırları teslim talebinde bulunmasının hukuka aykırı olduğunu, davalı tarafın öncelikle arabuluculuk son tutanağında kendilerine ait edim yükümlülüklerini yerine getirdiğini ispat etmesi gerekirken doğrudan arabuluculuk son tutanağı ile ilamlı icra takibi başlatmasının hukuka aykırı olduğunu,  davacılar ile davalı arasında imzalanan arabuluculuk son tutanağı şarta bağlı olup davalı taraf edim borçlarını kararlaştırılan tarihte yerine getirmediğinden son tutanağın bir geçerliliğinin bulunmadığını, davalının edim yükümlülüğünü yerine getirmemesine rağmen davacının iyi niyetini koruduğunu ve 27 …..plakalı 2006 model 4140 marka aracın müvekkili nezdinde bulunduğunu, kamyonun halihazırda bulunduğu adres olan …..Mah. …Sk. No: 5 Tuzla/İstanbul adresinki otoparktan bir gün öncesinden haber verilerek teslim alınması gerektiğini Üsküdar 6. Noterliği’nin 24/01/2022 tarih, 21443 yevmiye numaralı ihtarname ile davalıya ihbar ettiğini belirterek Zonguldak 2. İcra Müdürlüğü’nün 2022/4133 esas sayılı takibinin iptaline, davalı tarafından arabuluculuk son tutanağında yer alan edimler kararlaştırılan tarihte yani 26/02/2021 tarihinde ödeme yapılmadığından yani yerine getirilmediğinden icranın geri bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın 10/12/2020 tarihinde 27 ……..plakalı araç için ödenen bedel ile tamir için ödenen bedele ilişkin başlatılan İstanbul Anadolu 14. İcra Dairesi’nin 2020/4849 esas sayılı icra takibine yapılan itirazın iptali talebi ile ticari uyuşmazlıklarda dava şartı arabuluculuğa başvurduğunu, İstanbul Anadolu Arabuluculuk Bürosu’nun 2020/126908 dosya ve 2020/3933 başvuru dosya numaralı Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı Arabuluculuk Anlaşma Tutanağından taraflar B….. Otomotiv Yedek Parça Otopark İnşaat Sanayi Ve Ticaret Şirketi ve A….. C..’ın 27 ….. plakalı 2006 model Mercedes Axor 4140 marka araç ile işbu aracın üzerine monteli olan 2007 model Hidrokon marka 75 tonluk çift kırma vincin sağlam ve çalışır vaziyette müvekkiline veya müvekkili adına adi yazılı şekilde yetkilendirilmiş şahsa teslim edilmesi ve buna karşılık müvekkilinin karşı tarafa 395.000,00 TL ödemesi hususunda anlaştıklarını, davacı tarafın İstanbul Anadolu 18. İcra Dairesi’nin 2021/4210 esas sayılı dosyasında 04/03/2021 tarihinde 375.000,00 TL’nin (Ticari Arabuluculuk Dosyası Anlaşma Tutanağı 26/02/2021 tarihinde ödenmesi gereken 375.000,00 TL’nin) tahsili için ilamlı icra takibi başlatıldığını, bunun üzerine Zonguldak 1. Noterliği’nin 17/01/2022 tarih ve 447 yevmiye nolu ihtarnamesi ile davacı tarafa 27 …….. plakalı 2006 model Mercedes Axor 4140 marka araç ile bu aracın üzerine monteli olan 2007 model Hidrokon marka 75 tonluk çift kırma vincin sağlam ve çalışır vaziyette 21/01/2022 tarihinde saat 13:30’da “………. Mah. …….. Cad. No:14/A Ümraniye/İstanbul” adresinde taraflarına teslim edilmesinin ihtaren bildirildiğini, 21/01/2022 tarihinde saat 13:30’da müvekkili tarafından adi yazılı şekilde yetkilendirilen N.. B.. ve H… T… isimli kişilerin “… Mah. …. Cad. No:14/A Ümraniye/İstanbul” adresine gitmelerine rağmen 27 …. plakalı 2006 model Mercedes Axor 4140 marka araç ile bu aracın üzerine monteli olan 2007 model Hidrokon marka 75 tonluk çift kırma vinçin teslim edilmediğini, davacı şirketin Üsküdar 6. Noterliği’nin 24/01/2022 tarih ve 21443 yevmiye nolu ihtarname ile, “Anlaşma tutanağında belirtilen tarih olan 26/02/2021 tarihine kadar herhangi bir ödeme gerçekleştirilmemiştir. Sözleşme şartları yine tarafınızca yerine getirilmediğinden şirketimizin iade borcu da doğmamıştır.” şeklinde olumsuz cevap verildiğini, ayrıca 27 …..plakalı kamyonu “….. Mah. ……Sk. No:5 Tuzla/İstanbul” adresinden bir gün öncesinde haber verilerek teslim alınması gerektiği belirtilmişse de dosya kapsamında yer alan Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı Arabuluculuk Anlaşma Tutanağından da anlaşılacağı üzere davacıların 27 …. plakalı 2006 model Mercedes Axor 4140 marka araç ile bu aracın üzerine monteli olan 2007 model Hidrokon marka 75 tonluk çift kırma vincin sağlam ve çalışır vaziyette “…… Mah. ……. Cad. No:14/A Ümraniye/ İstanbul” adresinde müvekkiline veya müvekkili adına adi yazılı şekilde yetkilendirilmiş şahsa teslim edileceği hususunda anlaşıldığını, müvekkili tarafından anlaşma tutanağından belirtilen 395.000,00 TL ödeme yapılmasına rağmen davacı tarafça teslim yükümlüğünün yerine getirilmediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DOSYADA TOPLANAN DELİLLER:

Zonguldak İcra Müdürlüğü’nün 2022/36048 esas sayılı dosyası.

İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARAR ÖZETİ:

Mahkemece; takibe dayanak yapılan ve Avukatlık Kanunu’nun 35/A maddesi hükmü gereğince taraflarca imzalandığı bildirilen 31/12/2020  tarihli İstanbul Anadolu Arabuluculuk Bürosu’nun 2020/13933 esas 2020/126908 karar sayılı ilamının incelenmesinde; anlaşma metninin tamamının içerik olarak karşılıklı edimler içerdiği, hatta 2. ve 3. maddelerinde davalı tarafça 375.000,00 TL’nin davacıya ödenmesi halinde icra takibine konu edilen aracın davalıya teslim edilmesi yönünde anlaşma sağlandığının anlaşıldığı, davacı taraf davalının arabuluculuk tutanağında belirtilen edimini yerine getirmediğini iddia etmiş ise de; davacı tarafça İstanbul Anadolu 18. İcra Dairesi’nin 2021/4210 esas sayılı dosyasında takip başlatıldığı ve bu takip neticesinde davalı tarafça 375.000,00 TL’nin taraflarına ödendiği ve böylece davalı tarafın edimini yerine getirdiğinin anlaşıldığı, bu haliyle davalının icra takibi yapmasında herhangi bir usulsüzlük bulunmadığı gerekçesiyle şikayetin reddine karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:

Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; yerel mahkemenin davalı tarafın 26/02/2021 tarihinde edim yükümlülüğünü yerine getirmediği açıkça ortada olmasına rağmen davalı tarafın İstanbul Anadolu 18. İcra Dairesi’nin 2021/4210 esas sayılı dosyasına 08/01/2022 tarihinde yapmış olduğu ödemeyi kabul ederek davanın reddine karar verdiğini, öncelikle müvekkilinin takip konusu 27 ……… plaka numaralı araç ve üzerindeki çift kırma vinci teslim yükümlülüğünün davalı tarafın 26/02/2021 tarihinde edim yükümlülüğünü yerine getirmesine bağlı olduğunu, oysa davalı tarafça bu tarihten iki yıl sonra vinç fiyatları yükseldikten sonra kötü niyetli olarak ödeme yaptığını, bu nedenle müvekkilinin teslim yükümlülüğü bulunmadığını, son tutanaktaki yükümlülüklerini yerine getirmeyen ve bu yükümlülüklerini yerine getirdiğine dair belge de sunmayan davalı tarafın müvekkili hakkında ilamlı icra takibi başlatmasının hukuka aykırı olduğunu, davalı tarafın 27 ……. plaka numaralı araç ve üzerindeki çift kırma vinci teslim yükümlülüğünü isteme hakkının bulunmadığını, vincin teslimini istemesinin farklı bir şey, davalı tarafın İstanbul Anadolu 18. İcra Dairesi’nin 2021/4210 esas sayılı dosyada ödemiş olduğu tutarları sebepsiz zenginleşme uyarınca geri talep etmesinin tamamen farklı şeyler olduğunu, yerel mahkemenin hukuku tatbik bakımından hataya düştüğünü, hukuka aykırı karar verdiğini, arabuluculukda kararlaştırılan edim tarihi için belirlenen 26/02/2021 tarihini dikkate almayan yerel mahkemenin davalı tarafça 08/01/2022 tarihinde ödemeyi dikkate alırken otopark ücretine ilişkin hiçbir inceleme yapmadığını, yerel mahkemenin toplanmasını talep ettikleri delilleri dahi toplamadan karar verdiğini, davalı ve davalının vekaleti ile hareket eden oğlu M…..Y…..ın organize şekilde insanları dolandırdığı ve mağdur ettiğine ilişkin 03/08/2022 tarihli beyan dilekçelerine, davalının vekaleti ile hareket eden M… Y……. hakkında Zonguldak CBS’de soruşturma olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SEBEPLER:

Dava; arabuluculuk son tutanağına dayalı olarak başlatılan icra takibinin iptali talebine ilişkindir.

Zonguldak İcra Müdürlüğü’nün 2022/36048 esas sayılı dosyasının incelemesinde; davalı alacaklı tarafından davacı hakkında İstanbul Anadolu Arabuluculuk Bürosu’nun 31/12/2020 tarih 2020/13933 esas 2020/126908 karar sayılı Arabuluculuk Son Tutanağı dayanak gösterilerek taşınırın teslimine veya taşınmaz tahliye veya teslimine ilişkin örnek 2 icra emri ile takip başlatıldığı, icra emrinin davacılara 11/07/2022 tarihinde tebliğ edildiği, davacıların takibin iptali talebi ile 29/07/2022 tarihinde icra mahkemesine başvurduğu anlaşılmıştır.

Hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuğa ilişkin 6325 sayılı Kanun’un 18/2 maddesinde; “Taraflar arabuluculuk faaliyeti sonunda bir anlaşmaya varırlarsa, bu anlaşma belgesinin icra edilebilirliğine ilişkin şerh verilmesini talep edebilirler. Dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmuşsa, anlaşmanın icra edilebilirliğine ilişkin şerh verilmesi, arabulucunun görev yaptığı yer Sulh Hukuk Mahkemesinden talep edilebilir. Davanın görülmesi sırasında arabuluculuğa başvurulması durumunda ise anlaşmanın icra edilebilirliğine ilişkin şerh verilmesi, davanın görüldüğü mahkemeden talep edilebilir. Bu şerhi içeren anlaşma, ilam niteliğinde belge sayılır.” ve 18/3. maddesinde; “İcra edilebilirlik şerhinin verilmesi, çekişmesiz yargı işidir ve buna ilişkin inceleme dosya üzerinden yapılır. Ancak arabuluculuğa elverişli olan aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda inceleme duruşmalı olarak yapılır. Bu incelemenin kapsamı anlaşmanın içeriğinin arabuluculuğa ve cebri icraya elverişli olup olmadığı hususlarıyla sınırlıdır.” düzenlemesi bulunmaktadır. Aynı Kanun’un 18/4. maddesinde “(ek:12.10.2017-7036/24 md) Taraflar ve avukatları ile arabulucunun birlikte imzaladıkları anlaşma belgesi, icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın ilam niteliğinde belge sayılır.” şeklinde düzenleme yapılmıştır.

Bu haliyle özel kanunlarda belirtilen ilam niteliğindeki belgelerden biri de Hukuki Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Kanunu’nun 18/4. maddesi gereğince taraflar ve avukatları ile arabulucunun birlikte imzaladıkları anlaşma belgesidir. Bir başka deyişle söz konusu belgenin ilam niteliğinde belge sayılmasının koşulu taraflar ve avukatları ile arabulucunun birlikte imzalamasıdır. Pek tabidir ki; bu durum bahsi geçen taraflar ve avukatları ile arabulucunun birlikte imzalarını içeren belgenin her koşulda ilamlı takibe konu edileceği anlamına gelmez. Bir başka ifadeyle, ilamlı takibe konu edilmesi halinde yapılacak şikayet üzerine takibin iptaline karar verilemeyeceği sonucuna varılamaz. Zira her mahkeme ilamı da ilamlı takibe konu edilememektedir. Örneğin; eda hükmü içermemesi halinde mahkeme ilamı da ilamlı icra takibine konu edilemez.

Yukarıda yer verilen açıklamalar ışığında; somut olayda takibe konu edilen taraflar ve avukatları ile arabulucunun birlikte imzalarını içeren 31/12/2020 tarihli anlaşma belgesinde yer alan ”1- Taraflar; B… Otomotiv Yedek Parça Otopark İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve A…. C…’ın; 27 ….Plakalı 2006 Model Mercedes 4140 Marka araç ve işbu aracın üzerine montajlı olan 2007 Model Hidrokon Marka 75 Tonluk çift kırma vincin sağlam ve çalışır vaziyette V… G….’ye veya Va….. G.. adına adi yazılı şekilde yetkilendirilmiş olan şahsa teslim edilmesi ve buna karşılık V.. Gökdere’nin, B…… Otomotiv Yedek Parça Otopark İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve A.. C…..n’a toplam 395.000,00 TL’si (üçyüzdoksanbeşbin TürkLirası) ödemesi konusunda anlaşmışlardır. Buna göre; 2- V…. G……. veya onun adına herhangi bir kişinin banka hesabı üzerinden; tarafların üzerinde anlaştığı 395.000,00 TL’sinin; 375.000,00 TL’sini (üçyüzyetmişbeşbin Türk Lirasını) 26/02/2021 tarihinde B…… Otomotiv Yedek Parça Otopark İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin Denizbank’ta bulunan TR93 0013 4000 0……..IBAN no’lu hesabına asıl alacak ve faizi olarak, bakiye kalan 20.000,00 TL’sinin ise karşı icra vekalet ücreti olarak; İlk 5.000,00 TL’sini (beşbin Türk Lirası) 26/03/2021 tarihinde, İkinci 5.000,00 TL’sini (beşbin Türk Lirası) 26/04/2021 tarihinde, Üçüncü 5.000,00 TL’sini (beşbintürklirası) 26/05/2021 tarihinde, Ve son olarak dördüncü 5.000,00 TL’sini (beşbin Türk Lirasını) 26/06/2021 tarihinde olacak şekilde dört eşit taksitte başvurucular vekili G…. T…..’ın (T.C.K No:……….) Vakıfbank’ta bulunan TR78 0001 5001 5800……. IBAN no’lu hesabına ödemeyi kabul, beyan ve taahhüt etmiştir. 3- B………Otomotiv Yedek Parça Otopark İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ve şirket yetkilisi Aşkın Ceyhan da …….Mah. …… Cad. No:14/A Ümraniye/İst. adresinde bulunan 27 ….. Plakalı 2006 Model Mercedes 4140 Marka araç ve işbu aracın üzerine montajlı olan 2007 Model Hidrokon Marka 75 Tonluk çift kırma vincin işbu yazılı olan adreste; Vasviye Gökdere tarafından yapılacağı kabul, beyan ve taahhüt edilmiş olan 375.000,00 TL’si (üçyüzyetmişbeşbin Türk Lirası) tutarındaki ilk ödeme tarihi olan 26/02/2021 tarihinde ödeme yapılması halinde, sağlam ve çalışır vaziyette, ilgili otopark şirketine ödenmek üzere tüm otopark ve benzeri ücretlere ilişkin olarak; 7.500,00 TL net ücretin (yedibinbeşyüztürklirası), makbuz istenmesi halinde %18,00 TL KDV’si de ödenecek şekilde Vasviye Gökdere’ye, bu rakamın üzerindeki bedeller ise B……. Otomotiv Yedek Parça Otopark İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile A……. C…….’a ait olmak üzere; V…. G.’ye veya onun adına adi yazılı şekilde yetkilendirilmiş olan kişiye teslim edileceğini kabul, beyan ve taahhüt etmiştir. …” şeklindeki hüküm incelendiğinde; alacağın şarta bağlandığı, eda hükmü içermediği anlaşılmıştır. 

O halde mahkemece, bahsi geçen arabuluculuk anlaşma belgesinde; alacağın şarta bağlanması, eda hükmü içermemesi nedeniyle söz konusu belgenin ilamlı takibe konu edilemeyeceği dikkate alınarak şikayetin kabulü ile takibin iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı ve hatalı gerekçe ile şikayetin reddine karar verilmesi isabetsiz olduğundan davacıların istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak esasa ilişkin yeniden aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,

 A)- Davacıların istinaf başvurusunun  KABULÜ ile, HMK’nın 353/(1)-b-2. maddesi gereğince, Zonguldak İcra Hukuk Mahkemesi’nin 2022/213 esas 2022/311 karar sayılı kararının KALDIRILMASINA;

B)- Esasa ilişkin aşağıdaki şekilde yeni hüküm tesisine,

1-Şikayetin KABULÜ ile, Zonguldak İcra Müdürlüğü’nün 2022/36048 esas sayılı dosyasındaki TAKİBİN İPTALİNE,

2-Alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,2‬0 TL harcın davalıdan alınarak Hazine’ye irat kaydına,

3-Davacı tarafça yapılan 117,7‬0 TL ilk dava açma gideri ile 24,50 TL posta tebligat gideri olmak üzere toplam 142,2‬0 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,

4-Davacılar kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi itibari ile yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 3.400,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacılara  verilmesine,

5-HMK’nın 333. maddesi uyarınca gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,

C)-İstinaf Yargılaması Yönünden;

1-Davacılar tarafından yatırılan istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde talepleri halinde davacılara iadesine,

2-Davacı tarafça yapılan 220,70 TL istinaf başvuru gideri ile 109,5‬0 TL posta tebligat gideri olmak üzere toplam 330,20 TL istinaf yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine,

      3-İstinaf incelemesi aşamasında duruşma açılmadığından vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,

4-HMK’nın 333. maddesi gereğince kalan gider avansının karar kesinleştikten sonra yatıran tarafa iadesine,

5-Kararın taraflara tebliğ edilmesine,

Dair dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gerekçeli kararın tebliğden itibaren iki hafta içinde Dairemize veya Dairemize gönderilmek üzere, başka yer Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesine veya İlk Derece Mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle Yargıtay’ın ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere TEMYİZ yasa yoluna başvurma hakkı bulunduğuna oy birliği ile karar verildi.24/02/2023