Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından çeke dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla başlatılan takibe karşı keşideci-borçlunun icra mahkemesine başvurusunda, sair itirazları yanında, tedbir kararı gereği karşılıksızdır kaşesi basılmadığını, ibraz şartının gerçekleşmediğini, kambiyo vasfında olmadığını beyanla takibin iptalini talep ettiği, mahkemece taleplerin reddine karar verildiği, borçlunun süre tutum dilekçesiyle istinaf yoluna başvurduğu, gerekçeli istinaf dilekçesini yasal süreden sonra verdiği, bölge adliye mahkemesince süre tutum dilekçesi kapsamında kamu düzeni yönünden inceleme yapılarak oy çokluğu ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
6102 sayılı TTK’nun 808/1-b maddesine göre; çekin süresinde muhatap bankaya ibraz edildiği (ibraz günü de gösterilmek suretiyle) çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyanla tespit edilmelidir. Aksi takdirde alacaklı müracaat hakkını kaybeder. Bankaya süresinde ibraz edildiğinin, belge üzerine yazılan şerh ile ispat edilmesi gerekmektedir.
Somut olayda, takibe konu çekin muhatap bankaya ibraz edildiği, çek üzerinde iş bu çek mahkeme tedbir kararına istinaden işlemsiz iade edildiğine dair şerh bulunduğu ancak, ibraz tarihi bulunmadığı, takip tarihi itibariyle çekin 10 günlük sürede de bankaya ibraz edildiğinin kanıtlanamadığı görülmekle alacaklı TTK’nun 796 ve 808. maddeleri gereğince müracaat hakkını kaybetmiştir.
Bu durumda takip dayanağı belge kambiyo senedi vasfını taşımadığından (adi havale hükmünde) icra mahkemesince bu hususun İİK’nun 170/a maddesine göre kendiliğinden gözönüne alınarak ve öncelikle İİK’nun 170/a maddesi gereğince takibin iptaline karar verilmesi gerekir.
O halde, mahkemece, şikayetin kabulü ile takibin iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile reddi yönünde hüküm tesisi ve Bölge Adliye Mahkemesince de, istinaf başvurusunun esastan reddedilmesi isabetsiz olup, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile, yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca, … Bölge Adliye Mahkemesi 19.HD.nin 06/02/2019 tarih ve 2018/25 E.-2019/224 K.sayılı istinaf talebinin reddine ilişkin kararının KALDIRILMASINA, … 2.İcra Hukuk Mahkemesi’nin 09/05/2017 tarih ve 2016/953 E. – 2017/469 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 01/06/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.
12. HD. 01.06.2020 T. E: 2019/6355, K: 3411