T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
7. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : 2023/909
KARAR NO : 2023/983
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : AKSARAY İCRA HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 10/05/2023
NUMARASI : 2022/480 Esas 2023/230 Karar
DAVANIN KONUSU : Borca İtiraz
KARAR TARİHİ : 05/07/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 05/07/2023
Yukarıda tarih ve numarası yazılı ilk derece mahkeme kararı aleyhine istinaf yasa yoluna başvurulmuş olmakla, Dairemizce HMK’nun 353. maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda dosyadaki belgeler okundu, incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
I- Yargılama süresince tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip bulunmaları usul hukukunun temel ilkelerinden olup, dava şartıdır (HMK m.114/1-d). Yargılama sırasında taraflardan birinin ölmesi halinde, ölenin taraf ehliyeti sona ereceğinden, bu kişinin veya kural olarak vekilinin davaya devam etmesi mümkün bulunmadığından sadece ölenin mirasçıları tarafından davaya devam edilebilir.
6100 sayılı HMK.’nun 55. maddesi uyarınca taraflardan birinin ölümü halinde mirasçılar mirası kabul veya reddetmemiş ise bu hususta kanunla belirlenen süreler geçinceye kadar dava ertelenir. Bununla beraber hakim, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde, talep üzerine davayı takip için kayyım atanmasına karar verebilir.
Dava devam ederken taraflardan birinin ölmesi halinde, TMK’nun 28/1. maddesi uyarınca ölen kişinin taraf ehliyeti, Türk Borçlar Kanunu’nun 513. maddesi uyarınca da vekalet ilişkisi son bulur. Bu durumda mirasçıları da ilgilendiren, mirasçıların malvarlığı haklarını etkileyen davalar, tarafın ölümü ile konusuz kalmaz. Bu halde, ölen tarafın mirasını reddetmeyen mirasçılarının, davayı mecburî dava arkadaşı olarak hep birlikte takip etmeleri gerekir.
Konya 14. Noterliği’nin 23.02.2023 tarih 2624 yevmiye numaralı mirasçılık belgesinden davalı Mehmet Ali Günışık’ın 16.02.2023 tarihinde öldüğü anlaşılmaktadır. Davalının ölümü halinde taraf ehliyeti ortadan kalkacağından taraf teşkili bozulmuştur.
Somut olayda, davanın konusu, malvarlığına ilişkindir. Bu durumda mahkemece mirasçılara duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilerek, davayı takip eden (ölen tarafın mirasını reddetmeyen) mirasçılar yönünden hüküm ifade etmek üzere talep sonuçlandırılır.
Dolayısıyla mahkemece, davalı alacaklı M….. Günışık’ın mirasçıları davaya dahil edilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra değerlendirme yapılarak oluşacak sonuca göre olumlu olumsuz bir karar verilmesi gerekirken, davanın taraf teşkili sağlanmadan sonuçlandırılması isabetsizdir.
II- Takip tarihi itibariyle uygulanması gereken 6102 sayılı TTK’nun 783/3. maddesine göre; “Muhatap nezdinde karşılığı kısmen veya tamamen bulunmayan bir çek düzenleyen kişi, çekin karşılıksız kalan bedelinin %10’unu ödemekle yükümlü olduktan başka, hamilin bu yüzden uğradığı zararı da tazmin eder”. Çek keşide eden kimsenin, bu çekin karşılığı olan miktarı, ibraz süresi içerisinde muhatap banka nezdinde bulundurması zorunludur. Dolayısıyla, karşılığını bulundurduğu çek bedelinin, alınan ödeme yasağı kararı nedeniyle ödenmemesinden dolayı çek tazminatından sorumlu tutulamaz.
Ancak ilk derece mahkemesince “Somut olayda çekin tam veya kısmi karşılığının bulunup bulunmadığının bankadan sorulup, sonuca gidilme olanağı bulunmadığından….” şeklinde gerekçeyle istemin reddine karar verilmiştir.
Bu durumda, takibe konu çekin karşılığının olup olmadığı, çekteki tedbir kararı ile davacı tarafın ilişkisi irdelenmeden yazılı şekilde karar verilmesi de doğru değildir.
III- Netice olarak, yukarıda açıklanan gerekçelerle tarafların istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkeme kararı HMK.nun 353/1.a.4-6 maddesi gereğince kaldırılmasına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan neden ve gerekçelerle,
1-Taraf vekillerinin istinaf başvurusunun KABULÜ İLE, HMK.nun 353/1.a.4-6 maddesi gereğince, Aksaray İHM.nin 10/05/2023 tarihli 2022/480 E. 2023/230 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, dosyanın yeniden yargılama yapılması için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
2- Tarafların yatırdığı 179,90 TL istinaf karar harçlarının talep halinde, ilk derece mahkemesince, ilgilisine iadesine,
3-İstinaf başvurusu için yapılan sair giderlerin mahkemesince verilecek nihai kararla hüküm altına alınmasına,
4- Kararın mahkemesince bilgi mahiyetinde taraflara tebliğine,
Dair, HMK’nın 353/1.a.4-6 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda oy birliğiyle KESİN olarak karar verildi. 05/07/2023