4. Hukuk DairesiTasarrufun İptali

Tasarrufun iptali davası- Borç para veren kişinin borçlunun mali durumunu bilmesi- İpoteğin kim tarafından ödendiği- Taşınmazda sonradan yapılan iyileştirmeler- Devir tarihine yakın tarihlerde çekilen kredi- Dördüncü kişi hakkındaki davanın kabulü için kötü niyetinin ispatı-

Borçluyu tanıdığı ve ona borç para verdiğine ilişkin beyanları bulunan davalının borçlunun mali durumunu biliyor kabul edileceği- Satışta ivazlar arasında önemli oransızlık olan ve ödemelere ilişkin belgelerin tarihleri ile satış tarihleri arasında bir uyum bulunmayan davalılar yönünden de iptale karar verilmesi gerektiği- Satış tarihinde önce olan ipoteğin kim tarafından hangi tarihte, hangi bedel ödenerek kaldırıldığı, ipoteği koyan banka kayıtları ve anılan davalının belgelerine göre araştırılarak, ipotek bedelinin davalı üçüncü kişi tarafından ödendiğinin kanıtlanması halinde anılan davalı yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiği- Taşınmazın satış tarihindeki değeri belirlenirken sonradan yapılan iyileştirme ve eklentilerin de gözetilmesi gerektiği- Tapu bedeli dışında verilen çekin ne zaman, kim tarafından tahsil edildiğinin araştırılması, borçlunun ortağı olduğu şirketçe yapılan  tahsilatın da, borçluya yapılmış bir tahsilat olduğunun kabulü gerektiği-  Dava konusu alacak miktarından daha düşük olan dava konusu taşınmazın satış tarihindeki gerçek değeri üzerinden harç ve vekalet ücretinin takdir edilmesi gerektiği- Devir tarihine yakın tarihlerde (1 hafta önce) çekilen kredinin de bedel farkı değerlendirilirken gözetilmesi gerektiği- Dördüncü kişi konumundaki davalı hakkındaki iptal davasının kabulü için, kötü niyetinin ispatlanması gerektiği, diğer taşınmazı satın alan şirket ortakları ile olan akrabalık bağının, borçlunun mali durumunu ve mal kaçırma amacını bilme için yeterli olmadığı-

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalılar T. Ş., Ö. B. S., E. Ö., G. Ö., H. D. Çopuroğlu ve Ş. Gıda Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekillerince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 18/01/2022 Salı günü davalı asil T. Ş. ve vekili Av. S. A., davalı asil Ö. B. S. ve vekili Av. Ş. U.lu, davalı asil H. D. Çapuroğlu, davalılar E. Ö. ve G. Ö. vekili Av.., davalı Ş. Gıda Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti vekili Av. M. Ş. geldiler. Davacı adına gelen olmadı. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davalılar vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:

Davacı alacaklı vekili, davalı borçlular H. ve M. O. U.luay hakkında takip yaptığını, takibin semeresiz kaldığını, borçluların mal kaçırma amacı ile dava konusu taşınmazlarını diğer davalılara sattığını belirterek, davalılar arasındaki tasarrufun iptalini talep etmiştir.

Davalı vekilleri, haksız açılan davanın reddi gerektiğini savunmuştur.

Mahkemece, davalılar S., E., G., T., Ş. Gıda Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden tasarrufun iptalini gerektiren bir durum olmadığından bahisle davanın reddine, davalılar Ö., Biyami ve H. D. yönünden davanın kabulüne, davalı M.’un 375.00,00 TL bedel ile sorumlu olduğuna karar verilmiş, hüküm davacı vekili, davalılar H. D. Çopuroğlu, T. Ş. ve Ö. B. S. vekilleri tarafından istinaf edilmiştir. İstinaf mahkemesi, davalıların istinaf isteminin esastan reddine, davacı vekilinin istinaf isteminin kısmen kabulü ile yeniden hüküm tesis etmiş, davalı E. yönünden davanın reddine, diğer davalılar yönünden davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalılar H. D. Çopuroğlu, T. Ş., S. H., E. Ö., G. Ö., Ö. B. S. ve Ş. Gıda Pazarlama San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.

Dava İİK’nın 277 ve devamı maddelerine dayalı olarak açılan tasarrufun iptali davasına ilişkindir.

1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, davalılar H.’in borçlu H. ile tanıştığı, ona borç para verdiğine ilişkin beyanları karşısında borçlu H.’in mali durumunu bildiğinin sabit bulunmasına, davalılar E. ve G.’e yapılan satışta ivazlar arasında önemli oransızlık olduğu ve ödemelere ilişkin belgelerin tarihleri ile satış tarihleri arasında bir uyum bulunmamasına göre davalı H. U, E. Ö. ve G. Ö. vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile anılan davalılar yönünden hükmün onanmasına karar verilmiştir.

2-Davalı Ö. B. S., dava konusu 6250 ada 5 parsel 11 nolu bağımsız bölümü 02/03/2015 tarihinde borçlu M.’ten tapuda 90.000,00 TL’ye satın almıştır. Bilirkişi taşınmazın satış tarihindeki değerini 230.000,00 TL olarak belirlemiştir. Bu hali ile ivazlar arasında önemli oransızlık söz konusu ise de, davalı taşınmaz üzerinde bulunan ipotek için 100.000,00 TL ödeme yaptığını ileri sürmektedir.

Gerçekten de, dava konusu taşınmaz üzerinde 12/02/2015 itibari ile 500.000,00 TL ipotek görülürken satış tarihinde ipotek bulunmamaktadır. Bu durumda yapılacak iş, ipoteğin kim tarafından hangi tarihte, hangi bedel ödenerek kaldırıldığı, ipoteği koyan banka kayıtları ve anılan davalının belgelerine göre araştırılarak, davalı Ö.’ün borçlular ile yakınlık, akrabalık veya İİK’nın 280/1. maddesi kapsamında borçlunun mali durumunu bilen veya bilmesi lazım gelen kişilerden olduğu da ispat edilmediğinden, ipotek bedelinin davalı Ö. B. S. tarafından ödendiğinin kanıtlanması halinde anılan davalı yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.

3-a. Davalı S. H., dava konusu 7883 ada 6 parseli 11/12/2014 tarihinde davalı borçlu H.’ten tapuda 75.000,00 TL’ye satın almıştır. Bilirkişi taşınmazın satış tarihindeki değerini 1.298,908 TL olarak belirlemiş ise de, davalı S. vekili taşınmazın 11/12/2014 tarihinde satın alındıktan sonra dava dışı H. Eğitim…Ltd.Şti’ne kiraya verdiğini, kiracının taşınmazda iyileştirme yaptığını, bu iyileştirme ile taşınmaz değerinin arttığını ileri sürerek, dava dışı kiracı şirketin ticari defter kayıtlarını delil olarak sunmuştur. Şirketin ticari defterlerinde 2015 yılı itibari ile 401.203,64 TL Yurt binası için masraf yapıldığı belgelenmiş, yeniden yaptırılan bilirkişi raporu ile binanın bir kısmında sonradan yapılan eklentiler bulunduğu, bu eklentilerden önceki değerinin 281,707,00 TL olduğu tesbiti yapılmıştır. Bu halde dava konusu taşınmazın satış tarihindeki değerinin 281.707,00 TL olarak kabulü gerekir. Davacı tapu bedeli dışında 20/02/2015 tarihli çek ile borçluya 100.000,00 TL ödeme yaptığını ileri sürmektedir. Mahkemece 20/02/2015 tarihli çekin (Yapı ve Kredi Bankasından tahsil edildiği belirtilmektedir) ne zaman, kim tarafından tahsil edildiği araştırılarak, borçlunun ortağı olduğu M. Gıda …Ltd.Şti tarafından yapılmış bir tahsilatın da, borçluya yapılmış bir tahsilat olduğunun kabulü ile bir değerlendirme yapılmak sureti ile davalı S. hakkında tasarrufun iptalini gerektiren başka bir yakınlık ve tanışıklığın da ispat edilmemiş olması da dikkate alınarak karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile karar verilmesi de isabetsiz olmuştur.

b.Kabule göre ise, dava konusu taşınmazın satış tarihindeki gerçek değeri 281.707,00 TL olarak belirlendiği ve bu değerin dava konus alacak miktarından düşük olması nedeni ile bu değer üzerinden harç ve vekalet ücretinin takdir edilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi de hatalı olmuştur.

4-Dava konusu 1654 ada 358 parsel 4 nolu bağımsız bölüm 17/12/2014 tarihinde borçlu H. tarafından davalı Ş. Gıda Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne tapuda 140.000,00 TL’ye devredilmiştir. Bilirkişi taşınmazın satış tarihindeki değerini 370.000,00 TL olarak belirlemiştir. Davalı şirket, taşınmaz satışı ile ilgili olarak 09/12/2014 tarihli 100.000,00 TL arsa bedeli açıklaması ile banka dekontu sunmuş, yine 10/12/2014 tarihinde 200.000,00 TL kredi çektiğini belgelemiştir. Bu belgeleri dikkate alındığında ivazlar arasında önemli oransızlık olduğundan söz edilemez. Davalı Ş. Gıda Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti ‘nin borçlu ile ticari faaliyeti olduğu iddia ve ispat edilmemiştir. Salt borçluların ortağı olduğu şirket ile üçüncü kişi şirketin Adana gibi büyük bir ilde aynı sektörde faaliyette bulunmaları nedeni ile borçlunun içinde bulunduğu mali durumu ve alacaklıların ızrar kastını bildiği söylenemez .

Bu halde, davalı Ş. Gıda Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, kabulü hatalı olmuştur.

5-Davalı T. Sendur, dava konusu 1654 ada 358 parsel 3 nolu bağımsız bölümü 08/04/2015 tarihinde üçüncü kişi M.’tan satın almıştır. Dördüncü kişi konumundaki T. Ş. hakkındaki davanın kabulü için, kötü niyetinin ispatlanması gerekir. Dosya kapsamından, davalı T.’in borçlular ile bir yakınlık ve akrabalığı iddia ve ispat edilmemiştir. Sadece diğer taşınmazı satın alan Ş. Gıda Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti ortakları ile akraba olması, borçlunun mali durumunu ve mal kaçırma amacını bilmesi için yeterli görülmemiştir.

Bu nedenlerle davalı T. Ş. hakkındaki davanın reddi ile davalı M.’un tazminatla sorumlu tutulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunmuştur.

SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan davalılar H. D. Çopuroğlu, E. Ö. ve G. Ö. vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile bu davalılar yönünden hükmün ONANMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı Ö. B. S. vekilinin, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı S. H. vekilinin, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı Ş. Gıda Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti vekilinin, (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı T. Ş. vekilinin temyiz isteminin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, HMK’nın 373/2. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının Adana Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesine, Dairemiz karar örneğinin ise İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 3.815,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalılar Ö. B. S., S. H., T. Ş. ve Ş. Gıda Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti’ne verilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan davacı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 96.760,27 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar H. D. Çopuroğlu, E. Ö. ve G. Ö.’dan alınmasına ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar Ö. B. S., S. H., T. Ş. ve Ş. Gıda Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti’ye geri verilmesine 18/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

4. HD. 18.01.2022 T. E: 2021/15351, K: 661

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu